Во време кога сите штедат и министерствата за одбрана се соочуваат со се помалку полни благајни. Како земјите членки на НАТО се снаоѓаат во безпарицата?
Избувнувањето на економската и финансиската криза пред пет години, политичарите во целиот свет ги принуди да штедат. Од овие мерки не се поштедени ни војните буџети на земјите членки на НАТО сојузот. Само во Германија до 2015 година се планира да се заштедат осум милијарди евра. Но, како генералите и министрите за одбрана се справуваат со помалку пари? Одговорот лежи во подоброто искористување на веќе постоечките ресурси и подобрата соработка во рамките на НАТО.
Рецептот наречен синергија
„Во моментот во кој сме присилени со помалку средства да ги исполниме задачите во светот, треба што е можно повеќе да ги зголемиме заедничките механизми со кои располага Алијансата“, изјави германскиот министер за одбрана Томас Маизиере во 2011 година, а веќе во 2012 година беше покренат проектот „Smart Defence“.
Досега во рамките на НАТО се применети 25 „Smart Defence“ програми.
Не ја прифатија сите со ентузијазам оваа програма за здружување на силите и многумина не беа подготвени да се откажат од одговорноста за некои подрачја. Но соработката се интензивира. Така, Холандија ги испрати своите борбени тенкови во резерва, а нејзините војници сега вежбаат од другата страна на границата, во Германија. Во облста на воената авијација, особено во транспортниот сектор, соработката на европско ниво веќе одамна трае, што неодамна се покажа и во мисијата во Мали. Овде Французите превземаа добар дел од работата на теренот, но и логистиката беше потполно европска. И заедничкиот кризен штаб во Улм е дел од оваа стратегија.
Заедно во акција
Но, не се сите воодушевени со трендот на откажување на одредени надлежности за да се заштеди. „Безбедносната политика денес повеќе зависи од финансиите отколку од стратешки важните прашања“, критизира Кристијан Молинг од Фондацијата за наука и политика.
Тој на „одбранбено-економскиот императив“ гледа со голем скептицизам. Затоа што некои земји во рамките на Советот, како што е Германија, не можат да се откажат од безбедносно-одбранбените елементи, Затоа, овде ефектот на заштеда заостанува.
Освен соработката на теренот, партнерите сега работат заедно и на високото ниво. Во меѓувреме НАТО партнерите повеќе не водат самостојни акции без согласност од другите. „Времето на самостални акции е зад нас“, вели Молинг. Но, тоа води до фактот дека во војните акции се вклучуваат повеќе земји и партнери кои не поддржуваат некои опции од партнерите. Тоа на многумина, особено во Германија, не им се допаѓа.
