Гувернерот на норвешката централна банка – „Norges Bank“ повторно изрази предупредување против прекумерната употреба на приходите од нафта на земјата. Според него ќе треба Владата да повлече речиси 10 милијарди долари од својот огромен инвестициски фонд во оваа година, пишува „Bloomberg“.
„Падот на цената на нафтата ќе го намали националното богатство на Норвешка“, изјави претседателот Ojстејн Олсен во четвртокот на годишното обраќање во Осло. Во предвид на досегашниот раст на Фондот за 810 милијарди долари и несигурната се враќа во иднина поради забавување на глобалната економија „зголемувањето на трошоците не се остварлив пат за студирање“.
Поради ударите кои ги поднесува најголемиот производител на сурова нафта во Европа, како последица на падот на цените на нафтата, земјата се соочува со поголеми од очекуваните повлекувања од државниот инвестициски фонд. Во октомври Владата го претстави буџетот, вклучувајќи рекордна сума од нафтените приходи, за да го поддржи растот. Плановите се од Фондот да бидат повлечени 4,9 милијарди круни (570 милиони долари).
Цените на нафтата оттогаш се намалиле за уште 32% до околу 30 долари за барел, што значи дека оваа бројка може да се зголеми до 80 милијарди круни, тврди Олсен.
Иако можеби не е соодветно да се користи „расположливиот фискален простор“ за поддршка на економијата, додека невработеноста расте, трошењето на нафтените приходи треба да се „користат за финансирање на привремени мерки кои лесно можат да бидат свртени“, вели тој. Според него повлекувањето од Фондот нема да влијае на целокупната стратегија.
За разлика од државните инвестициски фондови во Блискиот Исток и Централна Азија, резервите со „петродолари“, официјалните претставници, кои го следат норвешкиот фонд, велат дека нема да има потреба тој да продава имот за да ги задоволи зголемените фискални потреби. Фондот вели дека може да го покрие секое влечење со дивиденди и плаќање на камати за околу 200 милијарди круни годишно, добиени од сопственост на акции и обврзници. А сепак повлекувањата значат дека стратешките промени на фондот ќе бидат одложени и може да се покажат поскапи.
На внатрешно ниво економијата на Норвешка исто паѓа во застој. Економијата, без да се вклучуваат нафтата, гасот и меѓународниот транспорт, се прошири само со 0,1% во четвртиот квартал по недостаток на раст во третиот. Еден од начините за заштита на економијата од подлабоко одложување е слабата круна, тврди Олсен.
Круната девалвираше откако започна падот на цените на нафтата. Падот на цената на нафтата сорта „Брент“ од 70% од јуни 2014-та година ја намали вредноста на Круната за 16%. Во декември Олсен велеше дека е подготвен да ги намали каматните стапки уште повеќе, откако ја намали основната каматна стапка за половина до 0,75% во декември 2014-та година.
Економијата се соочува со „тест во иднина“, од гледна точка на надминување на падот на цените на нафтата, изјави Гувернерот.
„Норвешката економија ужива во исклучително долгото лето, но сега сепак доаѓа зима“, рече тој.
А сепак Норвешка дури не ја разгледува можноста доцнењето да доведе до воведување на неконвенционални мерки на монетарната политика, рече Олсен во четвртокот. Иако силата на централните банкари да влијаат слабее во целиот свет, поради негативните каматни стапки, централната банка на Норвешка се уште има „простор за маневри“, рече тој.
