Милијардерот Илон Маск, до неодамна близок соработник на американскиот претседател Доналд Трамп, го нарече Предлог-законот за буџетот што го заговара Трамп „одвратна грозотија“.
„Жал ми е, но не можам повеќе да издржам“, напиша на X најбогатиот човек во светот, чија соработка со Трамп штотуку заврши и додаде: „Овој огромен, скандалозен и клиентелистички закон за буџетот е ужасна гнасотија. Срам да им е на оние што гласаа за него: знаете дека погрешивте. Го знаете тоа.“
Во последователен пост, Маск додаде: „Конгресот ја води Америка кон банкрот“.
Во неговите последователни објави, тој даде образложение за своето мислење, сугерирајќи дека намалувањето на трошоците и даноците предложени во законот ќе го зголеми националниот долг на Америка.
„Тоа масовно ќе го зголеми веќе гигантскиот буџетски дефицит на 2,5 трилиони долари (!!!) и ќе ги оптовари американските граѓани со катастрофално неодржлив долг“, изјави тој.
Предлог-законот ќе ги продолжи даночните олеснувања воспоставени во 2017 година за време на првиот мандат на Трамп и ќе насочи повеќе средства кон приоритетите на неговата администрација, вклучително и 46,5 милијарди долари за изградба на бариери на границата на САД со Мексико.
Сепак, за да се постигнат овие цели, истакнуваат критичарите, законот би ја зголемил горната граница на националниот долг на четири илјади милијарди долари. Исто така, би го ограничило пристапот до програмите за социјално осигурување како што се Медикејд и Програмата за дополнителна помош за исхрана (SNAP), колоквијално познати како купони за храна.
Конгресната буџетска канцеларија, непартиска канцеларија која обезбедува истражувања за Конгресот, проценува дека законот би резултирал со намалување на субвенциите од Медикејд за 698 милијарди долари и 267 милијарди долари помалку средства за SNAP.
Овие компромиси предизвикаа загриженост кај двете страни на парламентот, при што демократите и некои републиканци изразија страв дека нивните избирачи би можеле да го изгубат пристапот до витални владини услуги.
Во меѓувреме, фискалните конзервативци се спротивставија на зголемувањето на националниот долг.
На гласање рано наутро на 22 мај, Претставничкиот дом тесно го усвои Предлог-законот за буџетот познат како „Еден голем, убав закон“ со тесно мнозинство од 215 наспроти 214.
Републиканците имаат мнозинство од 220 места во Претставничкиот дом со 435 членови, но неколку членови беа или отсутни или не гласаа.
Само двајца републиканци – Томас Маси од Кентаки и Ворен Дејвидсон од Охајо – пребегнаа гласајќи против предлогот. Демократите, од кои 212 во Претставничкиот дом, гласаа против, во уникатен израз на противење.
Ова го испрати законот во Сенатот, каде што републиканците исто така имаат тесно мнозинство. Се очекува сенаторите да го разгледаат предлогот во наредните денови.
Но, по критиките на Маск за законот, Маси се вмеша и го пофали милијардерот за неговата искрена критика.
„Тој е во право“, напиша Маси во кратка објава, на што Маск одговори дека неговото противење се базира на „едноставна математика“.
Маск, исто така, ги повика гласачите да „ги отпуштат сите политичари кои го предадоа американскиот народ“ за време на среднорочните избори во 2026 година – осврнувајќи се на она што тој го смета за расипничко трошење.
До минатата недела, Маск беше специјален владин службеник во втората администрација на Трамп, помагајќи во водењето на новосоздадениот Оддел за ефикасност на владата (DOGE) од инаугурацијата на Трамп во јануари. Во таа советничка улога, Маск беше задолжен за идентификување и елиминирање на „отпадот“ во федералната бирократија.
Сепак, неговите и напорите на DOGE за намалување на федералната работна сила, елиминирање на договорите и затворање на владини агенции ги направија и двајцата цел на широки критики и тужби. Противниците го обвинија Маск за вмешаност во судир на интереси, вклучително и напаѓање на групи за надзор како што е Бирото за финансиска заштита на потрошувачите.
Федералниот закон генерално им забранува на специјалните владини службеници да служат повеќе од 130 дена во годината, а Маск го заврши својот бурен мандат во администрацијата на Трамп минатата недела со испраќање во Овалната соба.
Трамп му подари на милијардерот декоративен клуч од Белата куќа и ја нарече неговата работа трансформативна, припишувајќи му на Маск заслугата за донесување „колосална промена во старите начини на водење бизнис во Вашингтон“.
Но, како подготовка за тоа збогување, Маск се појави во емисијата „Неделно утро“ на Си-Би-Ес, осудувајќи го новиот предлог за буџет. Тој ги опиша неговите одредби како спротивни на духот на намалувањата на трошоците на DOGE.
„Искрено, бев разочаран кога видов огромен закон за трошење што го зголемува буџетскиот дефицит, а не го намалува, и ја поткопува работата што ја врши DOGE“, изјави Маск за CBS.
„Мислам дека законот може да биде голем или прекрасен“, додаде тој.
„Не знам дали може да биде и двете. Тоа е мое лично мислење.“
Коментарите ги поттикнаа гласините за проширување на јазот меѓу Трамп и Маск, кој беше еден од најистакнатите донатори и полномошници на претседателот за време на неговата кампања за реизбор во 2024 година.
И покрај ова, администрацијата на Трамп ги отфрли вестите за тензии меѓу нив.
На пример, портпаролката Каролин Ливит се намурти кога беше прашана за најновото појавување на Маск.
„Видете, претседателот веќе знае каков е ставот на Илон Маск за овој закон. Тоа не го менува мислењето на претседателот“, рече таа.
„Ова е еден голем, прекрасен закон и тој се држи до него.“
Сепак, Ливит остро ги критикуваше републиканските сенатори кои се спротивставија на законот затоа што „не ги собраа фактите“.
Еден од тие сенатори е Ранд Пол од Кентаки, кој во вторникот изрази поддршка за противењето на Маск на законот.
„Се согласувам со Илон. И двајцата видовме огромно расипничко трошење на владата и знаеме дека уште пет трилиони долг е огромна грешка“, напиша Пол.
„Можеме и мораме да направиме подобро.“
Сепак, Трамп го нападна Пол на социјалните мрежи и го бранеше неговиот закон, нарекувајќи го „победнички“.
„Ранд гласа НЕ за сè, но никогаш нема никакви практични или конструктивни идеи. Неговите идеи се всушност луди (губитници!). Луѓето од Кентаки не можат да го поднесат“, рече Трамп. „Ова е ГОЛЕМИОТ ЗАКОН ЗА РАСТ!“.
