Доколку продолжат сегашните трендови, глобалниот државен долг би можел да се искачи на 100% од глобалниот бруто домашен производ до крајот на деценијата, предвидува Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во својот нов извештај за Фискален монитор.
Растечкиот однос на државниот долг кон БДП ги одразува обновените притисоци врз економијата, како и ефектите од фискалната поддршка поврзана со пандемијата, се вели во извештајот. Трендот покренува нови загрижености за долгорочната фискална одржливост, бидејќи многу земји се соочуваат со растечки фискални предизвици.
Околу една третина од земјите што сочинуваат 80% од глобалниот бруто домашен производ имаат државен долг кој е и повисок отколку што беше пред пандемијата и расте побрзо, покажува извештајот. Повеќе од две третини од 175-те економии вклучени во студијата сега имаат поголем товар на јавен долг отколку што имаа пред ширењето на Ковид-19 во 2020-та година.
Динамиката на јавниот долг во текот на изминатите пет години значително варираше меѓу земјите, што значи дека фискалната политика ќе треба да варира во зависност од факторите и околностите специфични за земјата. Сепак, со оглед на неизвесните времиња што може да ги очекуваат поради зголемените трговски тензии, земјите насекаде ќе имаат потреба од многу поголема отпорност.
Според ММФ, фискалната политика треба:
– Да биде дел од целокупните макроекономски политики ориентирани кон стабилност.
– Во повеќето земји, да се стреми кон намалување на јавниот долг и враќање на капацитетот за трошење и да одговори на новите притисоци и други економски шокови со веродостојна среднорочна рамка.
– Да го зголеми потенцијалниот раст за да ги олесни компромисите во политиката. Во време на неизвесност, фискалната политика мора да поттикне доверба и стабилност за да можат економиите да растат и да напредуваат.
– Сè поважно е владите да градат доверба, да оданочуваат праведно и да трошат мудро. Лидерите мора да го посветат својот политички капитал на градење доверба, а тоа треба да започне со удвојување на напорите за одржување на сопствениот фискален поредок.
