Дали некогаш сте полнеле еден од вашите уреди преку полнач, а потоа, кога треба да продолжите понатаму, едноставно го исклучувате уредот од полначот и си одите? Сепак, полначот останува вклучен во штекер.
Глен Фаривар, предавач по енергетска електроника на Универзитетот во Мелбурн, објасни за „The Conversation“ што всушност треба да правиме. Пред се, истакнува Фаривар, не сите полначи се исти. Во зависност од тоа за што се користат и колку се силни, нивната структура се разликува.
Имено, секој полнач – без разлика дали е за компјутер, паметен телефон или нешто друго – во суштина е конвертор од AC во DC и содржи конвертор од AC во DC. Можете да го проверите ова со гледање на ситниот печат на самиот полнач.
За конвертирање од AC во DC, на типичен полнач му се потребни неколку електронски компоненти како што се трансформатор, коло за самата конверзија, филтри за подобрување на квалитетот на DC излезот и контролно коло за регулација и заштита.
Овие компоненти го прават „електронски вампир“.
Што се електронски вампири?
Ако го оставите полначот вклучен во струја, тој постојано ќе троши електрична енергија. Дел од таа енергија се користи за работа на контролните и заштитните кола, додека остатокот се губи како топлинска енергија.
Гледано поединечно, малиот полнач е „мал вампир“, односно енергијата што ја троши кога не го полни активно уредот е занемарлива на дневна основа. Но, кога ќе ги соберете сите полначи во вашиот дом и ќе ги помножите со 365 дена во годината, тој број одеднаш станува значаен. Во зависност од тоа колку и каков вид полначи оставате вклучени, ова може да се зголеми на неколку киловат-часови годишно.
Постојат и други ризици.
Покрај потрошувачката на електрична енергија дури и кога не се полни, постои уште еден ризик – прекумерна потрошувачка на самиот полнач. Имено, тие се исто така електронски уреди кои се трошат и се расипуваат со текот на времето. Бидејќи напонот во електричната мрежа никогаш не е целосно стабилен, овие промени можат да доведат до скратен век на траење на полначот ако е постојано изложен на такви услови.
Ова е особено ризично со евтини полначи, каде што таквите промени во напонот можат да доведат до краток спој, па дури и пожар.
Да се исклучи или да се остави вклучен?
Современите сертифицирани полначи се генерално многу безбедни и треба да трошат минимална количина енергија кога се вклучени, наместо активно да го полнат уредот. Сепак, Фаривар советува дека доколку е можно, треба да ги исклучите од струја кога не се во употреба.