Во метежот на скопските улици, каде автомобилите постојано трубат, а пешаците бараат начин како да го преминат булеварот, речиси незабележливо се движи едно друго тркало на економијата – велосипедот.
Меѓу нив е и 29-годишниот Марко Костов, кој секојдневно прави по 20-30 достави на храна низ главниот град, работи за неколку различни апликации и, како што вели, се трка со времето и со сообраќајот.
„Најтешко ми е кога врне или кога има загадување. Ама клиентите не ги интересира тоа – сакаат храната да им стигне топла и навреме“, вели Марко, кој оваа работа ја работи речиси две години.
Во просек, дневно минува помеѓу 80 и 120 километри на велосипед, носејќи секакви нарачки – од пици и сендвичи до пакети со облека и документи.
Работниот ден му почнува во 10 часот, со кратко загревање и проверка на гумите, а завршува околу 20 часот, зависно од обемот на нарачки.
„Нема фиксно работно време. Ако сакаш пари – мора да возиш“, објаснува.
Според него, најголем предизвик не се ниту времето, ниту уморот, туку непочитувањето од страна на возачите и пешаците.
„Многумина мислат дека сме само некои клинци што се развозуваат со ранци на грбот. А реално – ние сме моторот на градот. Ако застанеме еден ден, многу луѓе ќе останат без оброк, без документи, без услуга“, порачува Марко.
И покрај сè, заработката не е секогаш сјајна. Во денови со голем број достави, може да заработи и до 3.000 денари, но во просек тоа е околу 1.500 – 1.800 денари дневно. На ова, како што вели, треба да се одземат и трошоците за сервис на велосипедот, нови гуми, светла, резервни делови.
„Не плаќаме здравствено, немаме осигурување, ако паднеме или некој нè удри – сами се вадиме“, вели со доза на горчина.
Градските власти ретко ги земаат предвид ваквите работници при планирање на инфраструктурата.
„Велосипедските патеки ни се како лавиринти – прекинуваат, па пак почнуваат. Најчесто морам да возам по улица или на тротоар, што е небезбедно и за мене и за другите“, додава Марко.
Сепак, не се жали. Вели дека оваа работа му овозможила да остане физички активен и да не биде затворен во канцеларија.
„Сум пробал и работа во маркет, и градежништво – ама ова ми дава некаква слобода. Го чувствувам градот, го доживувам денот“, вели тој.
Во време кога сè повеќе луѓе се потпираат на достава, работниците како Марко се тие кои ја движат урбаната логистика – незабележани, но незаменливи.
Б.З.М.