Најавата на Марко Рубио во Саудиска Арабија за договорот на Украина за 30-дневен прекин на огнот воопшто не е едноставна работа и мал чекор кон мир. Пред само една недела во Белата куќа, украинскиот претседател Володимир Зеленски не успеа да изговори ниту еден збор, а американскиот потпретседател испрати порака до сите дека работите ќе се решат „на Трампов начин“ или никако.
Киев за само неколку дена направи низа чекори наназад, но вистината е дека тие се прилично одмерени во однос на дипломатските маневри и не личат или „мирисаат“ на безусловно предавање. Се вршеше и ќе продолжи да се врши притисок врз Украина, бидејќи САД, по инцидентот во Белата куќа, не само што ја замрзнаа испораката на оружје, туку и го „подигнаа приемникот“ на разузнавачките служби. Без напредни американски системи, не само што се „слепи“ вооружените системи со среден и долг дострел, туку и воздушната одбрана на главните урбани центри во земјата и критичната енергетска инфраструктура се секако помалку заштитени.
Киев и Зеленски вчера направија поголем чекор кон повлекување од Саудиска Арабија. Украина, која на ниту еден начин не разговараше за генерален прекин на огнот, туку само за прекин на огнот во употреба на беспилотни летала, ракети со долг дострел и мир на морето, се согласи да го прекине секое движење на боиштата за најмалку еден месец.
Украина дури и го прифати овој прекин на огнот без да добие никакви американски гаранции, барем не официјално. Заложбата дека оружјето повторно ќе почне да пристигнува во Украина и дека системите повторно ќе почнат да пренесуваат критични информации не може на кој било начин да се смета за гаранција.
Киев ги ризикува податоците со овој конкретен потег, бидејќи Русија, особено во првите две години од војната, особено по повлекувањето на своите војници од Херсон, целосно ја искористи секоја слабост на Украинците на теренот.
Сепак, тактиката на Украина обезбеди и нешто дополнително и покажува дека Киев има значителен дипломатски капитал, барем таков што може да издржи и да жнее придобивки во крајно неповолни услови.
Референцата за вредни материјали и договорот со Вашингтон се уште немаат украински потпис, а тоа е „картата“ што земјата се уште ја има во свои раце. Со овие услови не е тешко дека ќе успее да „игра“ во моментот кога ќе процени дека тоа ќе има најголема можна корист за себе.
Набргу по соопштението од Саудиска Арабија, Доналд Трамп истакна дека САД сега ќе одат во Москва. Американскиот претседател во неколку наврати и со сите тонови нагласи дека го почитува рускиот претседател и дека неодамна не се двоумел да направи потези кои го наведоа повеќе да се идентификува со руските отколку со украинските позиции.
Сега, покрај Москва, „топката“ на одговорност е и во рацете на самиот американски претседател, кој ќе треба да ја убеди руската страна да го прифати украинскиот договор, што ќе биде тежок процес.
Русија ги пренесе своите услови од средбата Лавров-Рубио и повторно од Саудиска Арабија и тешко е рускиот претседател да отстапи првпат од почетокот на војната. Трамп тврди дека има средства да го убеди Кремљ да дојде на маса, и ако е за нешто заслужен, тоа е што успеал да го смени фокусот на војната за 50 дена. Од “кога ќе заврши војната?”, беше главното прашање за време на администрацијата на Бајден, денес треба да се одговори „како ќе заврши?
Трамп со голема брзина, па дури и на неортодоксен начин ги доближи двете страни што е можно поблиску до преговарачката маса. Треба да се земе здраво за готово дека почнувајќи од утре, ако Русија се спротивстави и одбие да се согласи на она што прво го предлагаат САД, Трамп без второ размислување ќе го има на ум Путин.
Начинот на кој 47-от американски претседател на свој начин го толкува „Мир преку сила“ што Реган го кажа пред 40 години, не значи дека нема да успее. Путин во никој случај не е Зеленски по манири и динамика, но тоа нема да го спречи американскиот претседател да го спроведе својот план или да изврши ненадеен напад со кое било „оружје“ што го има во рацете за да ја постигне својата цел.
Трамп веќе го активираше човекот кој даде опипливи резултати на Блискиот Исток, Стив Виткоф. Виткоф, кој присуствуваше на првите состаноци во Саудиска Арабија, но веќе еднаш беше во Русија, можеби веќе го информираше Кремљ за тоа што ќе бара американскиот претседател. Русија е нестабилен фактор кој исто така е под притисок, а фактот што првпат е повикана да „придонесе“ со избирање на друга насока може да ја тестира рамнотежата.
