„Денеска летуваме во Дубаи, утре ќе враќаме кредит во Македонија“. Оваа реченица, иако звучи како шега, станува реалност за сè поголем број граѓани кои се подготвени да подигнат банкарски кредит само за да си дозволат летен одмор на некоја егзотична дестинација.
Египет, Малдиви, Бали, Кипар, па дури и далечниот Тајланд – местата кои порано беа недостижни за обичниот човек, сега се на дофат благодарение на лесните потрошувачки кредити.
Но, дали краткото уживање под палмите вреди за месеци финансиски товар?
Сонот за луксуз станува финансиски кошмар
Сè повеќе Македонци сметаат дека летниот одмор не е само бегство од реалноста, туку и статусен симбол.
Социјалните мрежи се преполни со фотографии од познати плажи, луксузни хотели и скапи екскурзии, што дополнително ја зголемува желбата на граѓаните да бидат „во тренд“. Но, она што ретко се споменува е цената што ја плаќаат по враќањето дома.
„Минатата година со сопругата летувавме во Малдиви. Аранжманот чинеше околу 3.500 евра, но немавме заштедено доволно. Земавме кредит од 5.000 евра за да го покриеме патувањето, но и да имаме пари за трошење. Сè беше прекрасно додека не се вративме. Поради ратите, моравме да се откажеме од некои основни работи. Денеска, една година подоцна, сè уште го исплаќаме“, вели Дејан Стојчевски (34) од Скопје.
Банките нудат потрошувачки кредити со минимални процедури, а некои финансиски институции овозможуваат одобрение за само неколку часа.
Оваа леснотија во подигнувањето заеми дополнително ја зголемува стапката на задолжување, бидејќи многу граѓани не прават детална пресметка за нивните идни обврски.
Краткорочно уживање, долгорочен товар
Економскиот аналитичар Ведран Кузмановски предупредува дека трендот на земање кредити за одмор може да доведе до сериозни финансиски проблеми.
„Задолжувањето за луксуз кој не е неопходен може да биде многу ризично. Во моментот кога луѓето ќе ја почувствуваат тежината на ратите, сфаќаат дека нивниот краток одмор ќе ги чини многу повеќе од очекуваното. Банкарските камати и дополнителните трошоци прават летниот одмор да стане финансиски товар што го носите со години“, вели Кузмановски.
Тој додава дека граѓаните треба да бидат свесни за вистинската цена на таквиот луксуз и да размислат дали навистина вреди да се влезе во долгови само за неколку дена престој на некоја атрактивна локација.
Одмор без кредит – можно ли е?
И покрај сè, некои луѓе наоѓаат алтернативи за да уживаат во летните месеци без да влезат во финансиски проблеми.
„Секоја година издвојувам по малку од платата во посебен фонд за одмор. Наместо да летуваме на далечни дестинации, избираме поекономични варијанти, како Грција или Црна Гора. Важно е да се одмориме, но без да ги загрозиме нашите финансии“, вели Јасмина Трајанова (29) од Битола.
Финансиските советници препорачуваат штедење и планирање однапред, наместо задолжување за нешто што не е неопходно.
„Ако сакате да патувате, најдобро е да почнете со штедење барем шест месеци однапред, да избегнувате луксузни хотели и да ги искористите попустите за рана резервација. Така, ќе уживате во одморот без да се грижите за долгови“, советува Кузмановски.
Б.З.М.
