Европската централна банка (ЕЦБ) минатата година забележа рекордна загуба. Лошиот резултат се должи на неговите агресивни реакции на нагло забрзување на инфлацијата и минатите периоди на слаб раст на цените.
Загубата за 2024-та година изнесува 7,94 милијарди евра бидејќи расходите за камати ги надминуваат приходите генерирани од обврзниците купени кога трошоците за позајмување биле ниски. Вредноста ќе беше слична во 2023-та година доколку тогашните одредби за ризик делумно не го ублажија влијанието.
„Ова доаѓа по многу години значајни профити и е резултат на преземање на неопходните активности за исполнување на примарната обврска за одржување на стабилноста на цените“, се вели во соопштението на финансиската институција со седиште во Франкфурт.
Монетарната власт додава дека може „ефикасно да работи и да ја исполни својата заложба за одржување на ценовната стабилност, без оглед на можните загуби“.
Централните банки ширум светот ги сносат финансиските последици од наглото забрзување на инфлацијата што ги оправда наглите зголемувања на каматните стапки, само откако повеќегодишните напори за стимулирање на ценовните притисоци преку големи набавки на средства ги надуваа билансите на состојба. Последица на тоа е неусогласеноста на каматните стапки што ќе продолжи уште некое време.
Во наредните години ЕЦБ може да претрпи повеќе загуби, но тие треба да бидат помали отколку во изминатите две години. Тоа е затоа што централните банкари ги намалуваат билансите на состојба со тоа што дозволуваат превртување на доспеаните обврзници, а исто така можат уште повеќе да ги намалат каматните стапки. На крајот, тие очекуваат да се вратат на профитот.
За 2023-та година ЕЦБ објави дефицит од 1,27 милијарди евра откако ги ослободи сите резервации за ризик, кои изнесуваа 6,62 милијарди евра. Комбинираната загуба – вкупно 9,21 милијарди евра – ќе се пренесува за да се надомести со идните добивки.
Европската централна банка нагласи дека нејзината финансиска состојба останува стабилна, посочувајќи ги нејзините капитални сметки и сметките за ревалоризација, кои на крајот на 2024-та во вкупна вредност од 59 милијарди евра. Само растот на цената на златото додаде над 10 милијарди евра до оваа сума.
По јавните аргументи за загубите на централната банка во последниве години, дебатата главно замре, а министерствата за финансии на еврозоната прифатија дека засега нема да добиваат никакви исплати.
Улогата на купувањето обврзници или квантитативното олеснување е значајна во тековниот преглед на стратегијата за монетарната политика на ЕЦБ. Додека повеќето официјални лица го гледаат како ефективна алатка за време на кризи, некои исто така укажуваат на нарушувањата на финансискиот пазар – или тековните загуби – како значајни несакани ефекти.
Наведувајќи ги таквите недостатоци, Изабел Шнабел од Извршниот одбор на ЕЦБ во ноември минатата година рече дека „може да има удар врз довербата, иако централните банки не се институции кои бараат профит“.
На друго место во еврозоната, белгиската централна банка минатиот месец објави дека во 2024-та претрпе загуба од околу 3,7 милијарди евра, најголем во последните години. Таа тврди дека „барем на среден рок можеме да продолжиме нормално да ги извршуваме нашите задачи, дури и со негативна капитална позиција“.
Германската централна банка ќе ги објави своите резултати следната недела.
