Кина во вторникот воведе целни царини за американски увоз и стави неколку американски компании, вклучително и Google, на списокот за можни санкции, како одговор на острите царини наметнати од претседателот Доналд Трамп за кинески стоки.
Овој ограничен потег на Пекинг, како одговор на одлуката на Трамп да воведе царина од 10 отсто на сите кинески увозни производи, покажува дека кинеските носителите на одлуки се обидуваат да го наведат на преговори и да избегнат отворена трговска војна меѓу двете најголеми светски економии. Британската истражувачка компанија Capital Economics проценува дека дополнителните кинески царини ќе покријат околу 20 милијарди долари годишен увоз, додека американските царини погодија кинески стоки во вредност од дури 450 милијарди долари, кои стапија на сила во 05:01 часот по Гринич во вторникот.
„Мерките се прилично умерени, барем во споредба со американските потези и се калибрирани да испратат порака до Вашингтон“, рече Џулијан Еванс-Причард, шеф на отсекот на кинеската економија, пренесе Ројтерс.
Трамп во понеделникот ги одложи планираните царини од 25 отсто за Мексико и Канада во последен момент, согласувајќи се на 30-дневен мораториум во замена за отстапки за граничната контрола и сузбивање на криминалот. Белата куќа објави дека Трамп ќе разговара со кинескиот претседател Си Џинпинг подоцна оваа недела.
Царинска и антимонополска истрага против Google
Новите кинески мерки, објавени кога стапија на сила американските царини, вклучуваат царина од 15% за американскиот јаглен и течен природен гас (LNG) и царина од 10% за сурова нафта, земјоделски машини, помал број камиони и големи седани со моќни мотори произведени во САД.
Кина, исто така, започна антимонополска истрага против Alphabet Inc., матичната компанија на Google, додека PVH Corp (сопственик на брендови како Calvin Klein) и американската биотехнолошка компанија Illumina се ставени на списокот на можни санкции.
Контрола на извозот на клучни метали
Пекинг дополнително најави контроли на извозот на одредени метали, вклучително и волфрам, кои се клучни за производство на електроника, воена опрема и соларни панели.
Тарифата од 10% за електричните камиони од САД, исто така, може да влијае на Тесла Сајбертрук, кој Илон Маск активно го промовира во Кина. Од Тесла нема коментар за оваа одлука.
Кинеските царини ќе стапат на сила на 10 февруари, давајќи им време на Вашингтон и Пекинг да се обидат да постигнат договор, што го сакаат кинеските власти, со оглед на послабата домашна побарувачка во Кина.
За време на неговиот прв мандат во 2018 година, Трамп започна двегодишна трговска војна со Кина, наметнувајќи реципрочни тарифи на стоки во вредност од стотици милијарди долари, нарушувајќи ги глобалните синџири на снабдување и штети на светската економија.
Аналитичарите на Oxford Economics предвидуваат дека натамошните зголемувања на царините се многу веројатни, што ќе ги доведе до намалување на прогнозата за раст на кинеската економија.
Фентанил и заканата од нови царини
Трамп предупреди дека може дополнително да ги зголеми тарифите доколку Кина не престане да извезува фентанил, смртоносен опиоид, во САД.
„Кина, се надевам, ќе престане да ни испраќа фентанил, а ако не престане, тарифите значително ќе се зголемат“, рече тој во понеделникот.
Пекинг одговори дека фентанилот е „проблем на Америка“ и најави дека ќе ги оспори тарифите пред Светската трговска организација (СТО), но остави простор за понатамошни преговори.
САД се релативно мал снабдувач на сурова нафта за Кина, со 1,7% од нивниот увоз минатата година, вреден околу шест милијарди долари. Исто така, само 5% од увозот на ЛНГ во Кина доаѓа од САД.
Реакцијата на пазарот на кинеските царини беше моментална – цената на суровата нафта падна за 2%, додека берзите во Хонг Конг изгубија дел од претходните добивки. Доларот зајакна, додека кинескиот јуан, еврото, австралискиот и канадскиот долар и мексиканскиот пезос ослабеа, што ги одразува стравувањата на инвеститорите од долготрајна трговска војна.
„За разлика од Канада и Мексико, САД и Кина се соочуваат со многу потешки преговори, бидејќи е тешко да се постигне договор за економските и политичките барања на Трамп. „Претходниот оптимизам на пазарот за брз договор сега изгледа неизвесен“, рече Гери Нг, виш економист во Natixis Bank во Хонг Конг.
„Дури и ако двете земји се договорат за некои прашања, можно е тарифите да станат трајно оружје, што може да создаде сериозна пазарна нестабилност оваа година“, додаде тој.
Договори со соседите
Во меѓувреме, имаше олеснување во Отава и Мексико Сити откако канадскиот премиер Џастин Трудо и мексиканската претседателка Клаудија Шејнбаум се согласија да ја зајакнат граничната контрола за да одговорат на барањата на Трамп за сузбивање на илегалната миграција и трговијата со дрога. Ова овозможи 30-дневно одложување на тарифите од 25 отсто, кои требаше да стапат на сила во вторник.
Канада вети дека ќе распореди нови технологии и дополнителен персонал долж границата со САД, како и ќе ја засили соработката во борбата против организираниот криминал, трговијата со фентанил и перењето пари.
Мексико вети дека ќе распореди 10.000 војници на Националната гарда на својата северна граница за да ги намали илегалните премини и протокот на дрога.
