Светската јавност сè уште нема некои од клучните одговори за коронавирусот – за неговото потекло, вкупниот број на смртни случаи или причините за долгиот ковид, иако тој се појави пред повеќе од пет години.
Кон крајот на 2019 година, група луѓе во кинескиот град Вухан се разболе од вирус што не беше виден досега, а пандемијата што следеше изложи длабоки нееднаквости во глобалниот здравствен систем, според Асошиејтед прес.
Вирусот е сè уште присутен, но човештвото изгради имунитет преку вакцини и инфекции. Иако е помалку смртоносен отколку во раните денови на пандемијата и иако повеќе не е на врвот на листата на водечки причини за смрт, вирусот сè уште се развива, поради што научниците мора внимателно да го следат.
Еден од одговорите што се уште го чека светската јавност се однесува на потеклото на пандемијата. Можеби нема да се знае многу години, а прашање е дали некогаш ќе биде.
Најверојатното сценарио, според научниците, е вирусот да циркулира меѓу лилјаците, како и многу други коронавируси. Научниците мислат дека вирусот преминал од лилјаци на некои други животински видови, можеби на ракунски кучиња, цибети од семејството на мачки или на бамбусови стаорци, а потоа на луѓето на пазарот во Вухан, каде што се појавиле првите инфекции кон крајот на ноември 2019 година.
Иако е познат патот за пренесување на инфекцијата, оваа теорија не е докажана во случајот со вирусот што ја предизвикува болеста Ковид-19. Фактот дека има неколку истражувачки лаборатории во Вухан, кои се занимаваат со собирање и проучување на корона вирусот, ја поттикна дебатата за тоа дали вирусот можеби протече од една од нив.
Решението на оваа тешка научна загатка не е едноставно дури и во најдобри околности. Напорите се отежнати поради политичките обвинувања за потеклото на вирусот и одлуката на Кина да ги задржи доказите кои би можеле да помогнат да се најдат одговори.
Не е познато колку луѓе починале како последица на коронавирусот – веројатно повеќе од 20 милиони, пишува АП.
Светската здравствена организација соопшти дека нејзините членки пријавиле повеќе од седум милиони смртни случаи од оваа болест, но реалната бројка се проценува дека е најмалку три пати поголема.
Постарите лица сè уште се најпогодени од коронавирусот. Минатата зима во САД, половина од примените во болници и оние кои починаа во болница поради Ковид-19 беа постари од 75 години.
Научниците и производителите на вакцини соборија рекорди за брзина на развој на вакцини против Ковид-19, кои спасија десетици милиони животи ширум светот и беа клучен чекор во враќањето на животот во нормала.
Испораката на вакцини во посиромашните земји е бавна, при што Светската здравствена организација проценува дека повеќе од 13 милијарди дози вакцини за Ковид-19 се дадени ширум светот од 2021 година.
Познато е дека вакцините не се совршени – тие се ефикасни во спречување на тешки болести, хоспитализација и смрт и се покажаа како многу безбедни, со ретки сериозни несакани ефекти. Сепак, заштитата од поблаги форми на инфекција почнува да опаѓа по неколку месеци, според АП.
Како и вакцините против грип, вакцините за Ковид-19 мора редовно да се ажурираат за да бидат ефективни против вирусот што постојано се развива, што ја зголемува фрустрацијата на јавноста поради потребата од повеќекратни вакцини. Во тек се напори за развој на вакцини од следната генерација, како што се назалните вакцини за кои истражувачите се надеваат дека може да бидат поефикасни во спречувањето на инфекцијата.
Се покажа дека коронавирусот не се разликува од другите вируси кога станува збор за генетски промени – мутации, кои се јавуваат кога вирусите прават свои копии. Научниците ги именуваа овие варијанти по грчките букви: алфа, бета, гама, делта и омикрон.
Друго прашање кое ги нема сите одговори е таканаречениот долг ковид, кој зафати милиони заразени луѓе. Ова се долгорочни симптоми кои траат најмалку три месеци, а понекогаш и години, вклучувајќи замор, когнитивни проблеми познати како „мозочна магла“, болка и кардиоваскуларни проблеми, меѓу другото.
Лекарите не знаат зошто само некои од заразените страдаат од Ковид-19 долго време, ниту што го предизвикува. Одговорите се отежнати поради фактот што долгорочниот ковид може да се појави дури и по блага форма на инфекција и кај луѓе од сите возрасти.
