Заканата од зголемен државен долг што може да ги дестабилизира финансиските пазари се интензивира, соопшти највисокото советодавно тело на централните банки и ги повика владините лидери да преземат брза акција за да спречат штета на економијата.
Клаудио Борио, шеф за монетарни и економски прашања во Банката за меѓународни порамнувања (Bank for International Settlements – BiS), рече дека е загрижен поради високите нивоа на државниот долг што предизвикува превирања на пазарот на обврзници што може да се прелее на други средства.
И иако пазарите сè уште не го доживеале повикани нападите на обврзници, во кои инвеститорите во долгови ги зголемуваат трошоците за сервисирање на државниот долг за да ги принудат земјите да се откажат од фискалната расипништво, владините лидери не треба да чекаат да се случи тоа, предупреди тој.
„Финансиските пазари почнуваат да сфаќаат дека ќе мора да ги апсорбираат овие растечки количини на државниот долг. На владите им треба време да ги приспособат политиките и ако чекаат да се разбудат пазарите, ќе биде предоцна“, коментира тој во последниот квартален извештај на БиС.
Големите буџетски дефицити на владите значат дека националниот долг може да се зголеми за една третина до 2028-ма година и да се приближи до 130 трилиони долари, вели Институтот за меѓународни финансии (IIF).
Предложените тарифи на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп се очекува да го надополнат должничкиот товар на земјата од 36 трилиони долари со близу 8 трилиони долари, а новата лабуристичка влада во Велика Британија ги зголеми претходните прогнози за петгодишниот долг за околу 142 милијарди фунти во октомврискиот буџет (181,5 милијарди долари).
Фондот за обврзници „PIMCO“ во понеделникот објави дека планира да ја диверзифицира својата изложеност на државни обврзници со купување надвор од САД, каде што изгледите за долгорочниот државен долг не се оптимисти со оглед на влошениот фискален профил.
Во извештајот на БиС, исто така, се наведуваат политичките превирања поради францускиот буџетски дефицит и експанзивните политики во Јапонија како причини за „оживувањето на фискалните грижи“.
Приносот на 10-годишната американска обврзница, која ги следи движењата на цените на државниот, корпоративниот долг и долгот на домаќинствата ширум светот, се зголеми за околу 56 базични поени од септември на околу 4,22 отсто.
Трговците очекуваат Федералните резерви да ги намали стапките овој месец, но во извештајот на БиС се вели дека постои нерамнотежа меѓу понудата и побарувачката на пазарот на трезорот бидејќи трговците држеле рекордни износи на непродаден долг на американската влада во нивните портфолија.
Со оглед на тоа што инвеститорите во американските трезори се соочуваат со двојната опасност од прекумерна понуда на долг и трошење за стимулирање на инфлацијата, има „повеќе причина за загриженост сега“ отколку кога БиС предупреди за државниот долг претходно оваа година, рече Борио.
Длабочината и ликвидноста на пазарот на обврзници, во вредност од 28 трилиони долари, може да го изолира од ненадеен скок на приносите на обврзниците некое време, смета тој.
„Но, тоа значи дека кога ќе се појават (знаци за предупредување), последиците за глобалната економија ќе бидат поголеми“, додаде тој.
Во својот извештај, БиС, исто така, забележа зголемена неизвесност за тоа каде ќе се смират глобалните каматни стапки во време кога централните банки почнуваат да ги намалуваат стапките, но глобалната економија останува еластична, поддржана од силниот раст во САД.
Глобалните кредитни услови остануваат „невообичаено поволни“, забележуваат авторите на извештајот, додавајќи дека стандардите за кредитирање на банките во САД се олабавени по изборите на 5-ти ноември, кога индексите на Волстрит забележаа силни добивки.
БиС забележува дека поголемата нестабилност на валутните пазари го намалила поттикот за трговците да ги вратат своите позиции по наглото повлекување во август на повикани „kerry kraiders“, што предизвика превирања на светските пазари.