Американска компанија на богатите Англичани им наплаќа по 50.000 долари за услугата за тестирање до 100 ембриони, а меѓу нив ги бараат и оние со највисок коефициент на интелигенција, а експертите велат дека тоа е „етичко минско поле“.
Калифорнискиот старт-ап „Heliospect Genomics“, еден од пионерите во областа на „генетското предвидување“, им нуди на богатите парови да ја тестираат интелигенцијата на нивните ембриони, објави британскиот дневен весник „Гардијан“.
Според Гардијан, компанијата „Heliospect Genomics“ работела со повеќе од десет парови кои биле подложени на ин витро оплодување (ИВФ).
До тој заклучок дошле благодарение на тајните видеа, кои откриле дека за ваков вид услуга оваа компанија наплаќа и до 50.000 долари на клиенти кои сакаат да тестираат 100 ембриони.
Менаџерите на Heliospect се пофалија дека нивните методи може да доведат до зголемување од повеќе од шест IQ поени.
Експертите ја карактеризираа нивната услуга како „етичко минско поле“.
Информациите произлегоа од видеата направени од кампањата на групата Hope Not Hate, која беше тајно за да истражува различни групи активисти и академици.
Гардијан ја прегледа снимката и спроведе дополнително истражување заедно со Hope Not Hate.
„Се чини дека снимката покажува експериментални техники за генетска селекција кои им се нудат на потенцијалните родители. Вработен во Heliospect изјави дека паровите можат да рангираат до 100 ембриони врз основа на коефициентот на интелигенција и други посакувани особини, вклучувајќи пол, висина, ризик од дебелина и ризик од ментална болест“, изјави анонимен извор од групата „Hope Not Hate“.
Компанијата изјави дека алатките за предвидување се создадени со помош на податоци обезбедени од UK Biobank – банка на генетски материјал.
Таа банка ја финансираат даночните обврзници, содржи донации од половина милион британски волонтери, а формирана е со цел да се споделуваат податоци само за проекти кои се „од јавен интерес“.
Изборот на ембриони врз основа на предвидениот висок коефициент на интелигенција не е дозволен според законот на Обединетото кралство. Иако е легален во САД, каде што ембриологијата е полабаво регулирана, скринингот за интелигенција сè уште не е комерцијално достапен таму.
На прашањето за коментар, менаџерите на „Heliospect“ рекоа дека компанијата, која е регистрирана во САД, работи во согласност со сите важечки закони и прописи.
Тие рекоа дека „Heliospect“ бил во „стелт режим“ пред планираното јавно лансирање и дека сè уште ја развива својата услуга. Тие додадоа дека на клиентите кои побарале тестирање на помал број ембриони им се наплаќале околу 4.000 долари и дека цените при лансирање ќе бидат во согласност со конкурентите.
Водечките генетичари и биоетичари велат дека проектот покренал голем број морални и медицински прашања.
Професорот по репродуктивна генетика на Универзитетот во Оксфорд, Дуган Велс, предупреди дека јавноста дури и не знае што се случува.
„Дали ова тестирање отиде предалеку? Дали навистина го сакаме ова? Ми се чини дека ова е дебата во која јавноста навистина немаше можност целосно да се вклучи во овој момент“.
Поконкретна забелешка имаше помошникот директор на Центарот за генетика и општество во Калифорнија, Кејт Хасон:
„Еден од најголемите проблеми е тоа што ја нормализира оваа идеја за „супериорен“ и „инфериорен“ генетски материјал. Воведувањето на такви технологии го зајакнува верувањето дека нееднаквоста доаѓа од биологијата, а не од социјалните причини“.
За данскиот извршен директор на Heliospect и поранешен трговец со акции Мајкл Кристенсен, генетската селекција ветува светла иднина.
„Секој може да ги има сите деца што ги сака и може да има деца кои во основа се без болести, паметни, здрави. Тоа ќе биде одлично“, рече тој уште во ноември 2023 година.
Неговиот говор, меѓу другите, го слушаше тајниот истражувач од „Hope Not Hate“, кој се претстави како еден од родителите.
За време на неколку онлајн состаноци, тимот ја претстави својата услуга „полигенско бодување“. Тие тврдеа дека изборот на „најпаметниот“ од десетте ембриони ќе доведе до просечно зголемување на коефициентот на интелигенција за повеќе од шест поени, иако на други особини, како што се висината и ризикот од дебелина или акни, може да се даде приоритет во зависност од личните преференци.
Кристенсен, исто така, предвиде пристигнување на ембриони одгледани во лабораторија, кои, според него, ќе им овозможат на паровите да создадат ембриони во индустриски размери – илјада, па дури и милион, од кои може да се избере елитен избор.
Во иднина, истакна Кристенсен, понудата би можела да се прошири на типови на личности, вклучително и обезбедување резултати за особините на она што тој ги нарече „темна тријада“.
Темната тријада обично се однесува на макијавелизмот, нарцизмот и психопатијата. Кристенсен рече дека исто така ќе биде можно да се развијат резултати за депресија и креативност.
„Убавината е нешто за што многу луѓе сонуваат“, додаде тој.
Кога беше контактиран за коментар, Heliospect рече дека нема да толерира производство на јајца или ембриони во индустриски размери или елитна селекција и дека нема планови да понуди тестирање за физичките особини или „темните тријади“.
Менаџментот на оваа компанија го вклучува академикот Џонатан Аномали, кој предизвика контроверзии откако застана во одбрана на она што тој го опишува како „либерална еугеника“.
Поранешниот соработник на Универзитетот Оксфорд, кој минатата година остави академско место во Еквадор за да работи со полно работно време во Heliospect, рече дека ја советувал компанијата за медиумска стратегија и помогнал да се регрутираат инвеститори и клиенти со седиште во САД и Европа.
Аномали е добро позната личност во растечкото трансатлантско движење кое промовира развој на генетска селекција и алатки за подобрување, кои, според него, не треба да се мешаат со присилната еугеника спонзорирана од државата.
„Сè што подразбираме под либерална еугеника е дека родителите треба да бидат слободни, а можеби дури и да се охрабруваат да ја користат технологијата за да ги подобрат изгледите на нивните деца“, рече тој за подкастот за „Дисентер“.
Heliospect доби пристап до податоците на Биобанката на Обединетото Кралство во јуни 2023 година. Формирана во 2006 година од Министерството за здравство и добротворни организации за медицински истражувања, Биобанката поседува генетски информации, скенови на мозокот, когнитивни тестови и едукативни и медицински досиеја на 500.000 волонтери, кои се пријавиле да ги споделуваат своите податоци доживотно.