Ризикот од глобална рецесија е минимален и покрај тековната геополитичка неизвесност.
Тоа е заклучокот на Меѓународниот монетарен фонд, кој минатата недела благо ја зголеми прогнозата за глобален раст на 3,2% во 2024-та година и предвиде исто темпо во 2025-та година.
„Кога го проценуваме ризикот околу таа основна линија, веројатноста да имаме нешто како глобална рецесија е прилично минимална. Во овој момент, би било потребно многу за да се урне економијата“, рече за „CNBC“ Пјер-Оливие Гуринчас, економски советник и директор за истражување во ММФ.
„Спектарот на добри вести“ ги вклучува добрите економски резултати на САД и неколку пазарни економии во развој, како и падот на инфлацијата побрзо од очекуваното до неодамна, и покрај послабиот раст во Европа, додаде економистот.
Сепак, тој истакна дека има разлики во Европа, при што ММФ ги намали прогнозите за раст за Германија, Франција и Италија, но ги зголеми за Шпанија, Португалија, Белгија и Велика Британија.
Прогнозите за растот од минатата есен ја земаа предвид зголемената геополитичка нестабилност, како што се тензиите на Блискиот Исток и ризиците за пазарот на нафта, војната во Појасот Газа, која ги наруши транспортните патишта во Црвеното Море и тековната војна во Украина, која имаше пошироко влијание врз цените на енергијата во Европа во 2022-ра година.
„Значителниот и одржлив пораст на цените на нафтата во 2024-та година и натамошното нарушување во транспортот меѓу Азија и Европа ќе ја поттикнат инфлацијата во 2024-та година“, истакна Гуринчас, што ги натера централните банки да ги држат каматните стапки повисоки подолго време и ќе влијае на глобалниот раст.
ММФ проценува дека последователниот пораст на цената на нафтата од околу 15% во 2024-та година ќе ја зголеми глобалната инфлација за околу 0,7%, иако цената на стоката досега се покажа релативно стабилна дури и во услови на тензии меѓу Израел и Иран.
И покрај позитивната последна прогноза, ММФ ја оценува сериозноста на геополитичките ризици.
„Досега некако ја менаџиравме ситуацијата и не гледаме несакани ефекти од Блискиот Исток. Но, тоа не е дадено и е еден од големите ризици што ги гледаме. Последиците по цените на нафтата би можеле да бидат значителни доколку конфликтот ескалира“, додаваат од финансиската организација.
Високите корпоративни вреднувања, исто така, може да претставуваат значителен ризик за финансиската стабилност, бидејќи оптимизмот на пазарот не е врзан за фундаментите, изјави директорот за пазари на пари и капитал на ММФ за „CNBC“.
„Финансиските пазари беа нагорни во поголемиот дел од оваа година, поттикнати од падот на инфлацијата и надежите за претстојно намалување на стапката. Но, овој „оптимизам“ доведе до такви вреднувања на компаниите што тие можат да станат ранливи во случај на економски шок“, смета Тобијас Адријан.
„Загрижени сме за некои сегменти каде вреднувањата станаа доста растегнати“, додаде тој.
„Минатата година технологијата имаше водечка улога, но во овој момент сме сведоци на пораст на вреднувањата во сите области. Секогаш останува прашањето, доколку се случи негативен шок, до кој степен ќе има реконструкција на цената“, објаснува економистот.
„Кредитните пазари се област на особена загриженост“, рече тој.
„Би укажал на кредитните пазари каде распоните се многу тесни, иако основите на заемопримачите се влошуваат, барем во некои сегменти. Дури и поризичните заемопримачи се способни да издаваат нови долгови и по многу поволни цени“, додаде тој.
Загриженоста за финансирање на ММФ се протега и на пазарот на недвижности, особено на комерцијалниот имот, кој Адријан го нарекува „донекаде вознемирувачки“.
„Посебно, средните и малите заемодавци би можеле да бидат ранливи на шокови во секторот, кој е под притисок од промената на работа на далечина и онлајн купување“, додава ММФ.