Водечки политичари, воени претставници и дипломати од целиот свет денеска се собираат во Минхен на безбедносна конференција на која ќе доминираат војните во Украина и на Блискиот Исток, како и стравувањата за посветеноста на Соединетите Држави за одбрана на сојузниците.
Германскиот канцелар Олаф Шолц, американскиот потпретседател Камала Харис и украинскиот претседател Володимир Зеленски се меѓу највисоките функционери кои присуствуваат на Минхенската безбедносна конференција (MSC), годишен глобален собир фокусиран на одбраната и дипломатијата.
Израелскиот претседател Исак Херцог и палестинскиот премиер Мохамед Штаје, исто така, се очекува да присуствуваат на конференцијата, која започнува во петок и ќе трае до недела во луксузниот хотел „Bayerischer Hof“ во јужниот дел на германски град.
Конференцијата доаѓа во време кога војната во Појасот Газа меѓу Израел и палестинската милитантна група Хамас, во која загинаа повеќе од 28.000 Палестинци и околу 1.430 Израелци, влегува во својот петти месец без потенцијален крај. Исто така, тоа доаѓа во момент малку порано од руската инвазија на Украина да влезе во третата година.
И двете војни ги зголемија стравувањата од можни регионални прелевања, за што ќе се разговара во Минхен.
„Светот стана поопасен“, изјави во средата за Ројтерс Јенс Столтенберг, генерален секретар на западната одбранбена алијанса на НАТО.
Британскиот министер за надворешни работи Дејвид Камерон рече дека официјални лица од европските земји кои помагаат во финансирањето на окупираните палестински територии и клучните арапски и заливски земји ќе се состанат на маргините на настанот во Минхен за да започнат дискусии за иднината на Израел и палестинскиот народ по потенцијалниот прекин на огнот.
„Има многу работи за кои треба да почнеме да зборуваме сега“, рече Камерон во обраќањето пред британскиот Дом на лордовите. „Без разлика дали станува збор за тоа како да се понуди политички хоризонт на луѓето од палестинските територии, или навистина како се справуваме со реалните безбедносни грижи на Израел“.
Израелскиот министер за надворешни работи, Израел Кац, рече дека за прв пат ќе стапне на германска почва за да го одржи главното обраќање на конференцијата, откако се воздржа од тоа затоа што пораснал во семејство на преживеани од Холокаустот.
„Ќе направам се за безбедноста на Израел, обезбедување на нашата иднина и враќање на заложниците“, рече тој.
На настанот ќе се приклучи и американскиот државен секретар Антони Блинкен, кој веќе пристигна во германскиот град.
Предлог-законот за помош на Украина се соочува со пречки
Се очекува Зеленски да се заложи за поголема поддршка за Украина бидејќи Претставничкиот дом на САД го одложува пакетот воена помош од повеќе милијарди долари за земјата.
„Влогот не може да биде поголем“, рече еден висок претставник на Стејт департментот, велејќи дека доцнењето веќе се чувствува на воениот фронт. „Нашата поддршка е апсолутно неопходна во постигнувањето на целите што ги има Украина.
Европските и американските претставници се повеќе предупредуваат на ризикот рускиот претседател Владимир Путин да нападне други земји доколку неговата воена операција во Украина биде успешна.
„Јасно е дека Путин нема да застане на Украина“, изјави друг претставник на американскиот Стејт департмент.
Ниту еден руски функционер не беше поканет на конференцијата, втора година по ред, бидејќи се чини дека не е заинтересиран за значаен дијалог, велат организаторите.
Трамп фрла сенка врз развојот
Настанот доаѓа во време кога посветеноста на САД во одбраната на своите сојузници е пошироко доведена во прашање додека се наѕира реизборот на поранешниот претседател Доналд Трамп.
Таквата загриженост повторно ја разгори желбата на Европа за поголема стратешка автономија. Идејата до неодамна ја заговараа само неколку земји, особено Франција, но таа зема замав и најверојатно ќе се разговара на состанокот за безбедност.
Трамп, фаворитот за републиканската претседателска номинација, минатата сабота предложи дека нема да ги брани сојузниците од НАТО кои не трошат доволно на одбраната, предизвикувајќи вознемиреност во Европа.
Во петок, Харис треба да го одржи она што соработниците го опишаа како главен говор за „важноста од исполнување на улогата на САД како глобално лидерство“ пред да се сретне со Зеленски и Шолц.
Харис, исто така, најверојатно ќе биде под лупа за нејзините лидерски способности, откако минатонеделниот извештај на специјалниот советник на Министерството за правда го опиша американскиот претседател Џо Бајден (81) како постар човек со „лоша меморија“. Трамп има 77 години.
На конференцијата ќе бидат претставени и други главни меѓународни прашања, како што се конфликтите во Ртот на Африка кои ја зголемуваат несигурноста во храната и раселуваат милиони, како и односите меѓу Западот и Кина.