Охрид, градот на светлината и културата, се претвора во градот на градежниците и на инвеститорите. Според податоците од Државниот завод за статистика, во ноември 2023 година се издадени градежни дозволи и во Охрид е предвидена изградба на 140 станови, со вкупна корисна површина од 11.800 метри квадратни.
Ова е најголемиот број на станови кои ќе се градат во еден град во Македонија, пред Битола (131) и Струмица (129).
Зошто Охрид станува интересно место за градење станови?
Една од причините е порастот на туристичката понуда и побарувачката во овој град, кој е под заштита на УНЕСКО и привлекува посетители од целиот свет. Според статистичките податоци, во 2022 година во Охрид имало 1.072.000 ноќевања, што е зголемување од 12,5% во однос на 2021 година. Ова значи дека има потреба од повеќе сместувачки капацитети, како хотели, апартмани и станови.
Друга причина за интересот на градење станови во Охрид е ниската цена на земјиштето во однос на други градови во Македонија. Просечната цена на квадратен метар земјиште во Охрид е 40 евра, додека во Скопје е 120 евра. Ова овозможува поголема профитабилност за градежните фирми и инвеститорите, кои можат да продаваат или изнајмуваат станови по повисоки цени.
Но, градењето станови во Охрид не е без свои предизвици и последици.
Еден од нив е заштитата на природното и културното наследство на градот, кое може да биде загрозено од неурбанизираната и несоодветната градба.
Според Законот за заштита на културните споменици, секоја градба во Охрид мора да има дозвола од Министерството за култура и да биде во согласност со урбанистичкиот план на градот. Но, во пракса, често се случуваат прекршоци и незаконска градба, која нанесува штета на историските и природните локалитети.
Друг предизвик е задоволувањето на потребите и очекувањата на локалното население, кое може да се соочи со промени во квалитетот на живот и околината.
Градењето станови може да донесе позитивни ефекти, како зголемување на понудата на станбен простор, зголемување на вредноста на имотите и создавање на работни места. Но, исто така може да донесе негативни ефекти, како загадување на воздухот и водата, загуба на зелени површини и паркови, претполнување на сообраќајот и инфраструктурата, и намалување на социјалната кохезија и идентитет.
Затоа, градењето станови во Охрид треба да биде планирано и регулирано на начин кој ќе го зачува карактерот и уникатноста на градот, а во исто време ќе го подобри животниот стандард и економскиот развој.
Ова бара соработка и дијалог помеѓу сите заинтересирани страни, како владата, локалната самоуправа, градежните фирми, инвеститорите, невладините организации и граѓаните. Само така Охрид може да биде градот на светлината и културата, но и на одржливоста и напредокот.
Б.З.М.
