Во 2022-ра година земјите во развој платиле рекордни 443,5 милијарди долари за сервисирање на јавните долгови, бидејќи каматните стапки на глобално ниво растат, соопштуваат од Светска банка.
Ова е зголемување од 5 отсто во споредба со претходната година, а ситуацијата може уште повеќе да се влоши за најсиромашните во светот, забележува „CNBC“.
Трошоците за сервисирање на долгот за 24 најсиромашни земји би можеле да се зголемат за дури 39 отсто во 2023-та и 2024-та година, се наведува во најновиот извештај за меѓународниот долг на Светска банка, објавен денеска (13 декември).
„Рекордно ниво на долг и високи каматни стапки ставаат многу пречки на патот кон кризата“, рече Индермит Гил, главен економист на Групацијата Светска банка и виш потпретседател за развојна економија.
„Секој квартал, за време на кој каматните стапки остануваат високи, води до фактот дека сè повеќе земји во развој запаѓаат во тешка ситуација и се соочуваат со тежок избор за сервисирање на нивните јавни долгови или инвестирање во здравството, образованието и инфраструктурата“, додаде Гил.
Нагласувајќи ја сериозноста на ситуацијата, Светска банка објави дека во последните три години се случиле 18 државни банкроти во 10 земји во развој, повеќе од вкупниот број за претходните две децении заедно.
На листата се Гана, Шри Ланка, Замбија и други.
28 земји имаат право на заеми од Меѓународната асоцијација за развој на Светска банка – инструмент кој има за цел да им помогне на најсиромашните земји во светот. Се повеќе се изложени на висок ризик од преголеми долгови, а 11 од нив се веќе презадолжени, се наведува во извештајот на Светска банка.
Зголемените каматни стапки и силниот американски долар го отежнуваат сервисирањето на долговите на задолжените земји. Повеќе од една третина од надворешниот долг на земјите во развој вклучува променливи каматни стапки, кои се ранливи на ненадејни флуктуации, соопшти Светска банка.
Меѓународните финансиски организации, вклучително и Светската банка и Меѓународниот монетарен фонд, ги зголемија своите напори да им помогнат на земјите во развој да го рефинансираат својот долг, бидејќи новите можности за финансирање од приватни извори се намалуваат.
Во 2022-ра година чесните доверители добија 185 милијарди долари повеќе во формат на увоз што може да се надомести отколку што беа пуштени во формат на заеми во земјите во развој – за прв пат од 2015-та година имаше таков пресврт, стои во документот.
Светската банка додаде дека во 2022-ра година меѓународните банки и претставија на институцијата 115 милијарди долари под формат на нова форма на евтино финансирање за земјите во развој, како околу половина од оние што ги претстави самата Светска банка.
Американската министерка за финансии Џенет Јеленен го претвори отпишувањето на долгот на земјите во развој во камен-темелник во нејзините контакти со светските лидери, забележа „CNBC“. Таа ги повика меѓународните кредитори, како што е Кина, да обезбедат форма на итно олеснување на долгот на земјите во развој кои се соочуваат со банкрот, тврдејќи дека тоа ќе биде корисно за глобалната економија.
