- Во рамките на програмата JASPERS, институциите се согласија да го испорачаат досега најголемиот буџет за советодавни услуги на ЕИБ во регионот во вкупна вредност од 20 милиони евра
- Со овие зголемени советодавни услуги, банката има за цел да го поддржи процесот на проширување преку подготовка на одржливи проекти и стратегии
- Од 2005 година, советодавната поддршка во рамките на програмата JASPERS мобилизираше над 317 милијарди евра инвестиции за стотици нови проекти во 27 земји
Благодарение на договорот објавен од Европската инвестициска банка (ЕИБ) и Европската комисија на состанокот на засегнатите страни на JASPERS, што се одржа во Брисел, банката ќе може тројно да ја зголеми својата советодавна помош за Западен Балкан и потенцијално за Турција. Поддршката ќе се доставува во рамките на заедничката програма JASPERS на институциите, којашто повлекува досега најголем буџет за техничка помош до 20 милиони евра, како и зајакнати тимови од експерти во наредните шест години.
„Овој нов договор посветува рекордно високи ресурси за поддршка на процесот на проширување на ЕУ преку помагање на земјите да подготват витални стратегии, планови и инвестиции, истовремено зајакнувајќи ги нивните капацитети за подготовка и спроведување проекти. Оваа зголемена советодавна поддршка од ЕИБ ќе им овозможи на нашите партнери од Западен Балкан ефикасно да имплементираат повеќе проекти во рамките на Економскиот и инвестициски план на ЕУ, следејќи ги приоритетите на политиката на ЕИБ“, изјави потпретседателката на ЕИБ, Тереза Червињска. „Во рамките на нашиот специјализиран огранок за активности надвор од ЕУ – ЕИБ Глобално, преку советодавните услуги на ЕИБ и Европската комисија, решени сме да обезбедиме одржлива иднина за луѓето во земјите од соседството на ЕУ, да им помогнеме да напредуваат во реформите, економскиот раст и климатските активности“ додаде таа.
Од 2005 година, советодавната програма на ЕИБ JASPERS, се спроведе во 27 земји и поддржа подготовка на стотици проекти вредни над 317 милијарди евра во областите на одржлив транспорт, заштита на животната средина, иновации, здравствена заштита и зелена транзиција, во и надвор од ЕУ.
Матје Буске, вршител на должноста директор во Генералниот директорат за соседство и преговори за проширување (DG NEAR) на Европската комисија, рече: „Многу ни е драго што потпишавме нов договор за придонес со ЕИБ за продолжување на советодавната поддршка на JASPER во Западен Балкан и Турција. Преку JASPERS продолжуваме да ги поддржуваме корисниците на ИПА на нивниот пат кон ЕУ преку подготовка и имплементација на инфраструктурни проекти што се технички издржани, еколошки одржливи, како и економски и финансиски изводливи. Вреди да се напомене дека JASPERS исто така ги советува земјите-членки на ЕУ за инвестиции и ги подготвуваше претходните процеси на пристапување. Убеден сум дека советодавните услуги што ги нуди JASPERS ќе продолжат да генерираат позитивно социјално влијание и економски придобивки за граѓаните. Очекуваме да придонесеме кон намалување на времето на патување, подобрување на достапноста и пристапот до вода за пиење, чиста енергија, пристап до безбедни дигитални инфраструктури, енергетски ефикасни образовни и здравствени инфраструктури. Ова е директно продолжување на нашата поддршка претходно дадена во регионот и тековната работа спроведена во Источното партнерство од страна на „EPIC“. Помошта на JASPERS оди рака под рака со секторските приоритети нагласени во Глобалната порта на ЕУ, Економскиот и инвестициски план и Зелената агенда за Западен Балкан“.
Преку активностите на Западен Балкан од 2011 година, најновиот договор се надоврзува на успехот на над стотина советодавни задачи на JASPERS за подготовка на проекти во вредност од 9 милијарди евра во секторите транспорт, вода, отпад и енергетска ефикасност. Пример за таква поддршка е подготовката на планот за градење капацитети за албанските железници, што резултираше со распределба на 136 милиони евра инвестициски грант од Инвестициската рамка за Западен Балкан со цел рехабилитација на 120 километри железничка пруга од Вора до границата со Црна Гора.
Настанот, исто така, ја истакна зголемената помош на JASPERS за Украина, Молдавија и другите земји од Источното партнерство на ЕУ. Преку наменски Центар за инвестиција на Источното партнерство за поврзување (EPIC), овие земји добиваат советодавна поддршка од JASPERS насочена кон подобрувања во транспортното поврзување, како во регионот на Источното партнерство, така и меѓу земјите партнери и ЕУ, со силен фокус врз проширената трансевропска транспортна мрежа (TEN-T).
Од почетокот на руската инвазија на Украина, Патеките на солидарност ЕУ-Украина беа создадени за да се олесни извозот на жито од Украина во земјите на кои им е потребно и на долг рок да се подобри транспортното поврзување на Украина и Молдавија со ЕУ. Во партнерство со Европската комисија, JASPERS разви стратегија за интеграција на украинскиот и молдавскиот железнички систем во ЕУ. Експертите на програмата, исто така, помогнаа да се обезбеди финансирање од ЕУ за Поврзување на Европа за создавање гранични премини што овозможуваат побрз и поголем капацитет за транспорт на стоки.
