2 мај, 2024
ПочетнаЕКОНОМИЈАТри сценарија од војната на Блискиот Исток: Во најлош случај ќе има...

Три сценарија од војната на Блискиот Исток: Во најлош случај ќе има потрес каков што светот не видел од 1990 година?!

Како и сите претходни конфликти на Блискиот Исток, војната што ескалира минатиот викенд меѓу Израел и групата Хамас лоцирана во Појасот Газа може да и нанесе сериозен удар на глобалната економија, особено ако конфликтот се прелее во остатокот од тој екстремно енергетски богат и геостратешки важен регион.

Џенет Јелен, државниот секретар на Бајден задолжена за финансии, на почетокот на неделата рече дека „сè уште не гледаме знаци за економско потресување во оваа фаза од војната, но апсолутно е критично да се спречи прелевање на конфликтот во остатокот од регионот“.

Во тој дух Блумберг направи анализа на три најверојатни сценарија и пресмета како тие ќе влијаат на цената на барел нафта и растот, т.е. падот на глобалната економија.

Убедливо најдобрата опција е да се задржи конфликтот во сегашните граници т.е. дека другите регионални актери не се вклучени во него. Во тој случај глобалната економија би го претрпела најмалиот удар, би изгубила „само“ трилион долари, а цената на барелот би се зголемила за четири долари. Евентуалниот пад на иранската нафта на глобалниот пазар би ги амортизирал резервите на Саудиска Арабија и Емирати, што би спречило поголема узурпација.

Второто сценарио се однесува на влегувањето на либанскиот Хезболах во војната, кој има потенцијал со себе да ја повлече и соседна Сирија. Во моментот на пишување, сè уште се чека почетокот на израелската копнена офанзива врз Газа, што значи дека сè уште не е познато дали Хезболах ќе му помогне на својот „помлад брат“ Хамас во лицето на заедничкиот непријател или ќе продолжи да стои настрана.

Борците на Хезболах со денови го предупредуваат Израел дека „нема да стојат со скрстени раце пред инвазијата на Газа“, но саудиските медиуми објавија дека шефот на либанската дипломатија рекол дека добил гаранции од лидерите на Хезболах дека тие ќе се приклучат на војната само во случај на директен израелски напад врз Либан. Ограничено ширење на конфликтот до т.н „прокси“, т.е. прокси војна, би резултирала со зголемување на барелот за 10 отсто, додека индексот на страв, кој ја мери нестабилноста на финансискиот пазар, би се зголемил за осум отсто.

Во овој контекст, економските аналитичари предупредуваат дека арапските земји се склони кон домино ефект, а најдобар показател за тоа е Арапската пролет, поради што треба да се земе предвид можноста за дополнителни немири кои се шират во Тунис или Египет, со што би се зададол уште поголем удар за пазарот.

Според Јутарњи, убедливо најлошото сценарио, на кое аналитичарите даваат најмалку шанси, но предупредуваат дека тоа ќе има катастрофални последици, би било директен конфликт меѓу Израел и Иран. Во тој случај, целиот Блиски Исток би се дестабилизирал, цената на барел нафта би можела тројно да се зголеми и да „скокне“ на 150 долари за барел и евентуална блокада на Ормутскиот теснец, преку кој се провлекува една петтина од вкупната светска нафта, би можеле дополнително да го узурпираат синџирот на снабдување со енергија.

Со оглед на тоа дека тогаш тоа би бил голем земјотрес што би можел да се спореди само со ирачката инвазија на Кувајт во 90-тите, малку е веројатно дека саудиските и емиратски резерви би можеле да го амортизираат дефицитот, а со тоа и индексот на страв би се зголемил за 16 проценти.

Во сето ова, останува непознато до кој степен САД, како прва светска економија, би биле подготвени да се вклучат во војна за да му подадат рака на помош на својот клучен стратешки партнер на Арапскиот Полуостров, особено затоа што анти – израелското расположение расте кај демократите.

НАЈНОВИ ВЕСТИ

ХОРОСКОП