Пчеларството е една од најстарите и најприродните занимања кои му ги нуди самата природа на човекот. Пчелите не само што произведуваат мед и други корисни производи, туку и ги опрашуваат растенијата и придонесуваат за биодиверзитетот.
Но, колку пчелни семејства се потребни за да би можеле целосно да живеете само од пчеларството во Македонија?
Според статистиките, пчеларот може да очекува да произведе околу 10 килограми мед по пчелно семејство. Ова значи дека за да се обезбеди просечна месечна плата од 36.000 денари, пчеларот би требало да има барем 72 пчелни семејства и да го продаде целиот мед што го произвел по цена од 600 денари за килограм.
Пресметката покажува дека пчеларот би произведувал околу 720 килограми мед годишно и би заработил околу 7.200 евра во годината.
Меѓутоа, ова е само теоретска пресметка која не ги вклучува другите трошоци и фактори кои влијаат на пчеларскиот бизнис.
Некои од нив се:
- Цената на медот на пазарот, која може да варира во зависност од понудата и побарувачката, квалитетот и видот на медот.
- Трошоците за опрема, материјали, храна и лекови за пчелите, транспорт и регистрација на пчеларското стопанство.
- Ризикот од болести, штетници, природни непогоди и кражба на пчели и мед.
- Пчеларската активност зависи од временските услови и распоредот на цветањето на растенијата.
- Конкуренцијата од други пчелари и увозниот мед.
- Потребата за постојано усовршување и следење на новитетите во пчеларството.
Затоа, не постои прецизен одговор на прашањето колку пчелни семејства се потребни за да се живее од пчеларство. Секој пчелар треба да го анализира своето стопанство, своите цели и своите можности.
Некои пчелари можат да успеат со помалку пчели, ако ги оптимизираат своите ресурси и доколку го зголемат своето знаење. Други пчелари имаат потреба од повеќе пчели, ако сакаат да го прошират своето пазарно присуство и да ги диверзифицираат своите производи.
За да се добие подобра слика за пчеларството во Македонија, ние разговаравме со неколку пчелари кои ни споделија своите искуства и совети.
Спасе Стојаноски, пчелар од Прилеп, кој чува 40 пчелни семејства, но на повеќе различни локации, вели дека пчеларството е начин на живот.
„Пчеларството е моја страст и мој начин на живот. Јас сум трета генерација на пчелари во моето семејство и го наследив од мојот татко и дедо. Јас се занимавам со пчеларство преку целата година, но главната сезона е од април до септември. Произведувам различни видови мед, како што се багремов, ливадски и шумски. Исто така произведувам и други пчелни производи, како што се восок, прополис, полен и матична млеч. Ги продавам моите производи на локалниот пазар, но исто така и преку интернет. Јас мислам дека за да бидеш успешен пчелар, треба да ги сакаш пчелите, да бидеш посветен, вреден и иновативен. Пчеларството не е лесно, има многу предизвици и проблеми, но исто така и многу задоволство, а и профит“, објаснува Стојаноски.
Горица Митровска, пчеларка од Битола, пак, која чува 25 пчелни семејства, вели:
„Почнав да се занимавам со пчеларство пред 10 години заедно со својот сопруг. Од тогаш го зголемив бројот на пчели и ги подобрив своите вештини. Произведувам претежно ливадски мед, но и други производи. Редовно посетувам и изнајмувам штанд на фестивалите на медот, а најчесто своите производи ги продавам преку социјалните мрежи. Уживам во пчеларството, бидејќи тоа е една пријатна и здрава активност. Секогаш учам нешто ново од пчелите и од другите пчелари. За мене, пчеларството е повеќе од хоби, тоа е начин на живеење”, посочува Митровска.
Разговаравме и со Иван Петровски, пчелар од Охрид, кој чува десетина пчелни семејства.
„Јас сум нов во пчеларството, бидејќи почнав пред само 3 години кога купив неколку кошници од еден пријател. Од тогаш, јас се обидувам да ги проширам своите познавања и да ги подобрам своите резултати. Ги продавам моите производи на туристи и на локални продавници. Сметам дека пчеларството е една одобра можност за заработување, но исто така и за придонес кон општеството. Пчелите се многу важни за опрашувањето на растенијата и за зачувувањето на околината. Сакам да продолжам да се занимавам со пчеларство и да го зголемам бројот на пчели во иднина”, вели младиот Петровски.
Ова се само некои од примерите на пчелари кои целосно или делумно живеат од пчеларство во Македонија. Секој од нив си има своја приказна, свои предности и недостатоци, свои цели и предизвици.
Но, сите тие имаат една заедничка карактеристика: ги обожаваат пчелите и го почитуваат нивното дело. Пчеларството не е само хоби, туку е уметност.
Б.З.М.
