Македонија се соочува со голема инфлација на храната, а тоа ја смести земјава на високото шесто место во Европа.
Во август годинава, според Евростат, најголема инфлација на храната имало во Турција, а зад неа е Србија, додека трета е Унгарија.
Потоа следуваат Словачка, Полска, Македонија. Зад Македонија се Естонија, Белгија, Бугарија.
Aлбанија е подобра од нас со 8,4 отсто инфлација. Грција има 10,8 отсто инфлација на храната. Хрватска бележи инфлација од 11,1 отсто.
Ако Турција е на врвот, тогаш на дното на листата е Швајцарија. Турција има инфлација на храната од неверојатни 74,3 отсто, Србија има 17,9 отсто, а Македонија 13,1 отсто.
Поскапувањето на храната ги погодува најмногу граѓаните со ниски приходи, кои трошат значителен дел од своите месечни буџети за основни животни потреби.
Скопјанецот Маријан Ѓошевски вели дека за разлика од лани кога месечно трошел околу 6.000 денари за храна, сега троши најмалку 10.000 денари за истата таа храна.
„Сѐ е поскапено. Лебот, млекото, јајцата, месото, зеленчукот… И покрај мерките на Владата, сепак се е сѐ уште многу скапо. Во последно време ги купувам само основните производи”, вели тој.
Пензионерката Лидија од Ѓорче Петров вели дека добива пензија од 14.000 денари, со која плаќа сметки и купува лекови, па малку пари ѝ остануваат за јадење.
„Живеам сама. Немам никој. Едвај врзувам крај со крај во еден месец. Уште потешко ми е сега кога храната е толку скапа. Ако ми верувате, често сум принудена да купувам вчерашен или завчерашен леб кој е поевтин, а многу често останувам без храна при крајот на месецот. Болна сум и многу пари трошам за терапија”, вели таа.
Експертите предупредуваат дека инфлацијата на храната може да има негативни последици за здравјето и благосостојбата на граѓаните, особено на оние кои живеат под границата на сиромаштијата.
Тие апелираат до Владата да преземе мерки за стабилизација на цените и поддршка на социјално загрозените категории.
Што прават другите земји за да го намалат поскапувањето на храната?
Поскапувањето на храната е глобален проблем, кој ги засега многу земји во Европа и во светот.
Различни земји имаат различни мерки за да го намалат или целосно да се справат со овој проблем. Еве некои примери:
Во Турција, која има најголема инфлација на храната во Европа, владата воведе попусти на некои основни хранливи продукти, како што се леб, млеко, јајца и месо. Ова значи дека продавачите не смеат да ги продаваат овие продукти по цена поголема од онаа што ја одредува владата. Оваа мерка имаше за цел да ја заштити купувната моќ на потрошувачите, но истовремено предизвика недостиг и купување „на црно“ на некои продукти.
Во Унгарија, која е трета по инфлација на храната во Европа, владата објави дека ќе додели субвенции за производителите и продавачите на храна, со цел да компензираат за загубите од поскапувањето на електричната енергија и суровините.
Во Европскиот парламент беше предложено државите-членки да можат да го намалат ДДВ-то на некои основни хранливи продукти, со цел да ги намалат цените и да го олеснат пристапот до есенцијалните добра. Оваа мерка имаше за цел да ја поддржи економската стабилност.
Б.З.М.
