Чистењето туѓи домови е работа која ја вршат многу жени во Македонија, но очигледно таа работа не е доволно ценета и признаена.
Жените коишто се занимаваат со ова професија се соочуваат со различни предизвици и тешкотии, како што се ниските плати, несигурните услови на работа, недостаток на социјална заштита и почит, како и дискриминација, па дури и злоупотреба.
Славица Стојанова од Скопје, која работи како чистачка во неколку станови во главниот град, кажува дека оваа работа ја почнала пред две години, откако ѝ починал сопругот и откако останала сама со две деца.
Таа вели дека не можела да најде друг вид на работа, бидејќи немала квалификации и искуство.
Според нејзините раскажувања, скоро секој ден тргнува на работа во 7 часот наутро и се враќа околу 5 часот попладне. За секое чистење таа добива околу 1.200 денари, а во неделата чисти во најмалку 4 станови.
Неделно, како што вели, се случува да заработи околу 5.000 денари, а пресреќна е ако во месецот успее да надмине 20.000 денари, толку колку што впрочем изнесува минималната плата во земјава.
-Ова е многу тешка работа, но јас немам друг избор. Морам да преживеам и да ги издржувам децата. Некогаш мислам дека не сум човек, туку роб. Луѓето најчесто не ценат што правам за нив. Некои се груби и бараат премногу работа за малку пари. Некогаш не ми плаќаат на време или ме лажат за бројот на часовите. Немам никакви права или осигурување. Ако се разболам или ако се повредам, никој не ме прашува како ќе ги платам сметките и како ќе ги прехранам дечињата – кажува Славица.
Спротивно од неа, Ана Стошиќ е сопственичка на стан во Карпош и таа најмува чистачка еднаш неделно.
Таа кажува дека тоа ѝ го олеснува животот, бидејќи работи цел ден и нема време да се занимава со домашните работи.
Ана плаќа 1.300 денари за четири часа чистење и вели дека тоа е прифатлива цена.
-Јас мислам дека чистачките прават добра работа и заслужуваат да бидат платени. Секогаш се трудам да им дадам и повеќе од договореното и навистина сум им благодарна по секоја успешно завршена работа. Ова е работа како секоја друга и треба да се почитува – изјави Стошиќ.
Денар на оваа тема разговараше и со членови на здруженијата за правата на жените во Македонија.
-Додека првите се чувствуваат потценети и искористени, вторите сметаат дека им прават услуга и дека не можат да им понудат подобри услови. Ова го открива и структурниот проблем на оваа работа, која не е регулирана со закон и која не обезбедува никакви гаранции за безбедност, достоинство и правда за работничките. Затоа, потребно е да се подигне свеста за значењето на оваа работа и да се заштитат правата на жените кои ја вршат. Тие не се само чистачки, туку и мајки, сестри, ќерки, пријателки, кои имаат свои соништа, надежи и стравови. Тие заслужуваат почит, уважување и признание за својот труд. Тие заслужуваат да живеат од својата работа, а не да преживуваат – ни изјавија оттаму.
Б.З.М.
