Војната во Украина доведе до забрзување на изградбата на зелена енергија во земјите на ЕУ, според податоците од здруженијата за ветер и сончева енергија во заедницата, анализирани од еколошката организација „Ember“. Во 2022-ра година беа додадени рекорден број нови зелени капацитети – 41,4 гигавати соларни панели и 16,1 гигавати ветерни турбини.
Врз основа на податоците за развојот на секторот, „Ember“ проценува дека целите на „RePowerEU“ за соларната индустрија затоа ќе бидат исполнети 4 години пред предвиденото, но за енергијата од ветер работите не се толку позитивни.
Проценките на ЕК за „Подготвени за 55“, односно намалување на емисиите на јаглерод диоксид за 55% до 2030-та година, претпоставуваат изградба на 479 гигавати соларни електрани до 2030-та година. Тие треба да произведуваат околу 436 терават часови електрична енергија годишно, или 14% од енергетскиот микс на заедницата до 2030-та година.
Но, според прогнозите на „Ember“, оваа цел ќе биде постигната до 2026-та година, а според најверојатниот развој на ситуацијата, капацитетот на соларните централи би можел да достигне 920 гигавати до 2030-та година. До крајот на 2022-ра година, според податоците од соларната индустрија во ЕУ, во заедницата се изградени речиси 209 гигавати соларен капацитет.
Во случајот со ветерните електрани, пак, плановите веројатно нема да се остварат до 2030-та година плановите се да има вкупно 438 гигавати ветерна енергија што ќе произведува 1.079 терават часови електрична енергија или 34% од вкупниот енергетски микс. Сепак, предвидувањето на „Ember“ сугерира дека тоа нема да се постигне.
Според прогнозата на организацијата, до 2030-та година ќе бидат изградени 317 гигавати копнена ветерна енергија и 61 гигават офшор турбини, што е значително несовпаѓање со плановите на комисијата. Моментално морските турбини на ветер имаат капацитет од 16 гигавати, а според планот до 2030-та година треба да достигнат 111 гигавати. Вкупниот капацитет на сите турбини на ветер во Европа (ЕУ и Велика Британија) во моментов е 255 гигавати.
Причините за оваа неусогласеност се неколку, а меѓу нив се задоцнетите и комплицирани процедури за одобрување на нови проекти, недостаток на инвестиции во електричната мрежа (особено за офшор постројки), нарушување на синџирите на снабдување итн.
Генерално, недостигот од инвестиции во мрежи се посочува како еден од главните предизвици со кои се соочува зелената транзиција на ЕУ. Политиката на Брисел досега беше фокусирана на промовирање на изградба на нови капацитети за обновливи извори на енергија, но им треба балансирање и целосна промена на моделот на енергетските мрежи.
