Нафтениот гигант Сауди Арамко денеска објави дека заработил 161 милијарда долари минатата година, тврдејќи дека тоа е најголемата годишна добивка досега забележана за јавно тргувана компанија и предизвикува критики кај активистите за заштита на животната средина и човековите права.
Монструозно големите профити на таа компанија дојдоа од растот на цените на енергенсите откако Русија започна војна против Украина во февруари 2022 година, а санкциите што резултираа ја ограничија продажбата на руска нафта и природен гас на западниот пазар.
Арамко се надева дека ќе го зголеми производството за да ја искористи побарувачката бидејќи Кина повторно влегува на глобалниот пазар по укинувањето на домашните ограничувања за коронавирус што го погодија нејзиното производство.
Зајакнувањето на Арамко може да донесе милијарди потребни за плаќање на плановите на престолонаследникот Мохамед бин Салман да развие футуристички градски пејзажи за да ја оддалечи Саудиска Арабија од нафтата.
„Со оглед на тоа што очекуваме нафтата и гасот да бидат неопходни за догледна иднина, ризиците од недоволно инвестирање во нашата индустрија се реални, вклучувајќи ги и повисоките цени на енергенсите“, рече извршниот директор и претседател на Сауди Арамко, Амин Х. Насер.
Профитот е зголемен за 46,5 отсто од 110 милијарди долари во 2021 година и 49 милијарди долари во 2020 година, кога светот се соочи со најлошото заклучување поради пандемијата на коронавирус, патните суспензии и накратко негативните цени на нафтата.
Арамко го задржа производството на сурова нафта на 11,5 милиони барели дневно во 2022 година и се надева дека ќе достигне 13 милиони барели дневно до 2027 година. За да го зголеми тоа производство, планира да потроши дури 55 милијарди долари оваа година на капитални проекти.
Арамко објави дивиденда од 19,5 милијарди долари за четвртиот квартал од 2022 година, која ќе биде исплатена во првиот квартал од оваа година.
Резултатите на Арамко, кој се смета за лидер на глобалниот енергетски пазар, се одраз на огромниот профит што го направија британскиот енергетски гигант BP, американскиот Exxon Mobil, Shell и други во 2022 година. Но, огромната големина на профитот од 161 милијарда долари го засени дури и профитот на голем број компании од сите други сектори на економијата во светот.
Суровата нафта брент, сега се продава за околу 82 долари за барел, а цената надмина 120 долари во јуни минатата година. Арамко, чие богатство зависи од глобалните цени, објави рекорден профит од 42,4 милијарди долари во третиот квартал од 2022 година по порастот на цените.
Високите цени дополнително ги заострија врските меѓу тоа кралство и САД, кои традиционално се гарант за безбедноста на Персискиот Залив поради тензиите со Иран. Кралството минатата есен соопшти дека администрацијата на Бајден се обидела да ја одложи одлуката на ОПЕК и сојузниците, вклучително и Русија, за намалување на производството, што би ги зголемило цените.
Плановите за развој на Саудиска Арабија финансирани од продажба на нафта предизвикуваат критики од еколозите и активистите за еврејски права.
Генералната секретарка на Амнести Интернешнл, Ањес Каламар, го критикуваше годишниот профит на „Арамко“ бидејќи е од „продажбата на фосилни горива – најголемиот двигател на климатската криза“. „Тоа е уште пошокантно бидејќи овој вишок беше акумулиран за време на светската криза на трошоците за живот и поддржан од зголемувањето на цените на енергенсите како резултат на руската агресивна војна против Украина“, објави таа.
Каламар истакна дека Саудиска Арабија е „еден од најголемите крвници во светот“ поради смртната казна, дека е во повеќегодишна војна со Јемен и дека ги прогонува дисидентите.
„Овие извонредни профити, како и сите идни приходи на „Арамко“ не треба да се користат за финансирање, прикривање или обид за прикривање на кршењето на човековите права“, рече таа.
Огромните нафтени ресурси на Саудиска Арабија, лоцирани во близина на површината на нејзината пустински пространства, ја прават едно од најевтините места во светот за производство на сурова нафта. За секое зголемување од 10 долари на цената на барел нафта, Саудиска Арабија ќе заработува дополнителни 40 милијарди долари годишно, соопшти Институтот за меѓународни финансии.
По цена на акцијата на Арамко од 8,74 долари на берзата Тадаул во Ријад, иако е помала од рекордните 11,55 долари минатата година, Арамко сè уште вреди 1,9 трилиони долари – што ја прави втората највредна компанија во светот зад Apple.
Саудиската влада сè уште поседува огромно мнозинство од акциите на компанијата.
