Ерата на лесни пари заврши и последиците од тоа допрва ќе се чувствуваат на глобалните пазари, кои се надеваат дека поминале агресивните зголемувања на каматните стапки и високата инфлација, пишува „Reuters“.
Централните банки на САД и Велика Британија повлекуваат повеќе стимулации со отфрлање на обврзниците што ги поседуваат, а наскоро ќе им се придружи и Европската централна банка (ЕЦБ). „Nomura“ смета дека билансите на трите банки ќе се намалат за 3 трилиони долари во оваа година.
Технолошките акции и криптовалутите изгледаат ранливи. Тие се меѓу ризичните средства што пораснаа бидејќи готовината што ја влеваа централните банки за да се борат против слабата инфлација во последните години бараа рај.
„Кога имаме невидено затегнување на монетарната политика, веројатно ќе наидете на некои необјавени прашања, тоа може да биде нешто скриено како ликвидност или повидливо како притисок врз пазарот на домување“, рече главниот пазарен стратег на „Zurich Insurance Group“, Гај Милер.
Тие веќе не се омилени
Некогаш миленици од ерата на лесни пари, технолошките акции беа избегнувани од многу инвеститори дури и по нивниот раст во јануари, бидејќи повисоките каматни стапки ги поскапуваат ризичните облози за потенцијалното зголемување на заработката на компаниите во рана фаза или шпекулативните компании.
Кога економската несигурност е висока, инвеститорите често гледаат на сигурни приноси од дивиденди за да ги заштитат своите портфолија. Тоа ги прави силните технолошки компании како „Apple“, чии акции се тргуваат со дивиденден принос помал од 1%, да изгледаат ранливи.
„Ние сме во фаза кога многу надуените вреднувања на пазарите се соочуваат со значително помалку поддржувачка политика. Затоа изгледите се влошуваат“, рече Џејмс Харис, виш менаџер на фондови во „Troy Asset Management“.
Технолошките компании го намалуваат бумот за време на пандемијата, намалувајќи ги работните места по години на силен раст на вработените. Сопственикот на „Google“, „Alphabet“ планира да намали околу 12 илјади вработени. „Microsoft“, „Amazon“ и „Meta“ отпуштаат речиси 40.000 луѓе.
Ризици од суспензија на плаќањата
Загриженоста за неисполнување на обврските на претпријатијата расте со зголемувањето на каматните стапки, дури и кога се намалуваат грижите за рецесијата.
„S&P Global“ објави дека Европа минатата година имала втор најголем број на компании со суспендирани плаќања од 2009-та година.
Се очекува стапките на неплаќање во САД и Европа да достигнат соодветно 3,75% и 3,25% во септември 2023-та година, од 1,6% и 1,4% една година порано, а песимистичката прогноза од 6% и 5,5% не е „незамислива“.
Менаџерот на портфолио во „Man GLG“, Мајкл Скот, коментираше дека пазарите целосно не го вклучиле ризикот од повеќе компании со суспендирани плаќања.
На приватниот пазар
Пазарите на приватниот долг по финансиската криза пораснаа на 1,4 трилиони долари во споредба со 250 милијарди долари во 2010-та година.
Примарно финансирањето со променлива стапка им се допаѓа на инвеститорите кои можат да извлечат приноси со високи едноцифрени или ниски двоцифрени. Тие станаа популарни и по падот на каматните стапки откако во 2008-ма година ги поддржа ризичните средства.
И сега доаѓа судир со реалноста: повисоките каматни стапки значат потежок товар за компаниите во претстојната рецесија, намалувајќи ја нивната способност да генерираат доволно пари за да ги исполнат нивните зголемени каматни плаќања.
„Ме изненадува тоа што речиси се вративме на самозадоволство“, вели Вил Никол, главен инвестициски директор за приватни и алтернативни средства во „M&G Investments“.
„Почнавме од позиција каде што пред три месеци сите зборуваа за појава на кредитен циклус за прв пат по децении, а сега луѓето се чини дека заборавија на тоа“, додава тој.
Криптозима
Зголемувањето на каматните стапки доведе до превирања на крипто-пазарите во 2022-ра година. Цената на биткоинот падна за 64%, а околу 1,3 трилиони долари беа избришани од капитализацијата на глобалниот пазар на криптовалути.
Неодамна, цената на Биткоинот расте, но претпазливоста останува. Колапсот на голем број неактивни крипто компании, најпознатата „FTX“, ги остави инвеститорите со големи загуби и поттикна повици за поголема регулација.
Јануари донесе нов бран на кратења на работни места додека фирмите се подготвуваат за таканаречената крипто зима, а заемот на „Genesis“ неодамна поднесе барање за заштита од банкрот во САД, должејќи им на доверителите најмалку 3,4 милијарди долари.
За продажба
Пазарите на недвижности беа првите кои реагираа на зголемувањето на каматните стапки, кои почнаа да попуштаат во минатата година, а 2023-та година ќе биде тешка, а цените на становите во САД се очекува да паднат за 12%.
Менаџерите на фондовите, анкетирани од „BofA“, го гледаат кинескиот сектор за недвижнини како втор најверојатен извор на кредитни настани.
Европскиот пазар на недвижности известува за нивоа на потресени средства кои не се забележани од 2012-ра година, според податоците од адвокатската фирма „Weil, Gotshal & Manges“.
Како секторот го сервисира својот долг е во фокусот на вниманието, при што директорите предупредуваат дека европските банки ризикуваат значително да ги погодат нивните профити од падот на цените на куќите.
Компанијата за управување со инвестиции во имот „AEW“ смета дека Обединетото Кралство, Франција и Германија би можеле да се соочат со недостиг од финансирање од 24 милијарди евра до 2025-та година. За среќа, билансите на банките се во подобра позиција да преземаат загуби, па малкумина очекуваат повторување на 2008-ма година.
