Како што се очекуваше, американската (FED), англиската (BoE) и европската (ECB) банка повторно ги зголемија каматните стапки. Со повторното зголемување на капиталот, главната порака од централните банки е дека врвот на инфлацијата е зад нас и дека тие веруваат дека досега добро се снашле, но сепак можеме да очекуваме каматните стапки да продолжат да растат.
Првата што ги зголеми каматните стапки оваа недела беше ФЕД која ги зголеми каматните стапки за 25 базични поени, БоЕ ја зголеми основната стапка за 50 процентни поени на 4 отсто, а ЕЦБ ги зголеми трите каматни стапки за 50 базични поени, каде што стапката на депозитите сега изнесува 2,5 отсто, каматната стапка за операциите за главно рефинансирање е зголемена на 3 отсто, а каматната стапка за отворената понуда на граничен кредит на 3,25 отсто.
Растот на клучните каматни стапки полека, но стабилно навлегува во економијата, што ќе резултира со значително помало кредитирање на домаќинствата и компаниите во наредните квартали. Како резултат на тоа, ќе бидеме сведоци на помало генерирање пари, што инаку ќе влијае на инфлацијата, но ќе предизвика и забавување на економскиот раст преку пониското ниво на приватни инвестиции и преку негативните ефекти од повисоките каматни стапки врз финансиите на домаќинствата и јавните финансии.
Секако, ефектите од текот на основните каматни стапки се веќе видливи, но тие се повеќе ќе се чувствуваат со секој нареден квартал. Последно, но не и најмалку важно, 6-месечниот ЕУРИБОР, кој беше сè уште негативен во јуни минатата година, сега е над три проценти и веројатно ќе се движи околу 4 проценти најдоцна до крајот на вториот квартал. Дали сегашното и најавено зголемување на каматите ќе ја доведе инфлацијата до посакуваното ниво од два отсто? Дали ќе биде потребно да се подигне многу повеќе?
Прашањето е колку долго централните банки ќе можат да истраат во зголемувањето на каматните стапки пред да се појават различни политички притисоци. Независноста на централните банки е инаку витална и една од најдобрите социјални придобивки, и да се надеваме дека ќе остане така што е можно подолго.
Покрај случувањата во централните банки, неделата која полека се привршува ја одбележаа и голем број на соопштенија за деловните резултати на компаниите за четвртиот квартал од минатата година. Во Америка веќе се пријавиле повеќе од 230 компании вклучени во индексот S&P500, каде што е забележан вкупно 6 отсто раст на добивката на годишно ниво и пад на добивката од половина отсто. Добивките на компаниите засега е подобра од очекуваната, но континуиран пад на профитабилноста се очекува и во следните два квартали. Макроекономската слика е нешто подобра и заострувањето на монетарната политика веќе се намалува во САД, додека тоа не е случај во Европа. Во исто време, исто така е точно дека изненадувачки благата зима неизмерно ја подобри европската енергетска слика, но исто така е точно дека повисоките каматни стапки сè уште не ги покажале своите ефекти и сè уште не се на својот врв во Европа.
