Русите традиционално обезбедуваат значителен дел од приходот од туризмот во многу европски земји. Нивото на одбивање да им се издаде европска виза беше едно од најниските во светот. Сепак, пандемијата го стави во мирување растечкиот туристички проток, а со почетокот на воените операции на Русија во Украина во февруари оваа година, тој речиси престана.
Според Здружението на тур-оператори во Русија, туристичките патувања од Русија во Европа во летото 2022-ра година се намалени за 90-95%. Во септември, ЕУ го суспендираше поедноставениот визен режим со Русија, некои европски земји престанаа да прифаќаат апликации за издавање визи за руски граѓани.
Оваа промена на дневен ред става важно прашање за голем број индустрии – колку Европа заработуваше од руските туристи?
Во текот на изминатите 10 години, Русија беше лидер во барањата за шенген визи. Во 2019-та година се поднесени повеќе од 4,1 милиони барања, 82% од добиените визи се издадени како визи за повеќекратни влезови. Овој индикатор стана еден од највисоките во светот, а стапката на одбивање за Русите беше една од најниските – само 1,5%.
Според податоците на Европската комисија, Финска, Шпанија, Италија, Франција и Грција се во првите 5 земји по бројот на издадени визи на Русите пред пандемијата, пишува „Forbes“.
Во понеделник, на 12-ти септември, стапи на сила одлуката на Европската унија за суспензија на договорот за визно олеснување со Русија.
Според Здружението на тур-оператори на Русија (АТОР), претставништвата на Белгија, Данска, Литванија, Латвија, Холандија, Полска, Словачка, Чешка и Естонија веќе престанале да прифаќаат барања од граѓани на Русија за издавање туристички визи.
Меѓу „лојалните земји“ на Европската унија, кои до сега не престанаа да примаат документи од Русите, се Унгарија, Грција, Италија, Шпанија, Франција, а исто така и Кипар со национална виза.
Каде традиционално одмараа Русите?
До пандемијата, руските туристи активно патуваа низ Европа, зголемувајќи ги своите трошоци во овие земји секоја година. Според податоците на граничните служби на Русија, во 2019-та година, од 20 странски земји популарни меѓу Русите (во однос на излезниот туристички проток), девет биле од Шенген зоната.
Во првите три се Германија (1,42 милиони туристи), Италија (1,36 милиони туристи) и Шпанија (1,06 милиони туристи).
Тогаш 900.000 туристи од Русија отишле во Грција, Франција, а Чешка примила 600.000, Австрија – 270.000, Холандија – 260.000, Швајцарија – 250.000.
Севкупно, околу 8 милиони Руси ги посетија земјите од Шенген во 2019-та година, ова е речиси 17% од вкупниот годишен излезен туристички проток од Русија.
Меѓу популарните дестинации може да се забележат уште две кои сѐ уште не се дел од Шенген зоната – Кипар (800.000 туристи од Русија) и Бугарија (400.000 туристи).
Според „OneTwoTrip“, услуга за планирање патувања обезбедена на „Forbes“, во 2019-та година, уделот на резервации во земјите од Шенген зоната изнесува 32% од вкупниот обем на продажба на сите странски дестинации. Најпопуларни европски земји беа Италија (6,4% од сите странски нарачки), Германија (5%), Шпанија (3,7%), Чешка (3,4%) и Франција (3%).
На сајтот за резервации на хотели „Ostrovok.ru“, податоците покажуваат дека во 2019-та година, земјите од Шенген имаат повеќе од половина од сите нарачки направени во странство. 11% од нив биле за Италија, уште 7% за Шпанија, по 6% за Германија и Франција и 4% за Чешка.
Според генералниот директор на компанијата „Фаворит“ Анастасија Семенова, сегашните услови не се покомплицирани од оние во 2020-та година. Тие се уште малку поедноставни, таа е уверена, бидејќи не сите земји на ЕУ ја поддржале идејата за целосна забрана за влез на Русите.
„Бевме чартер европски тур-оператор т.е. испраќавме руски туристи во текот на целата година во сите популарни земји од Шенген: Италија (во лето во Сицилија и Римини, во зима во Верона и Алпите), Шпанија, Бугарија“, вели Дарија Домостроена, претставник на тур-операторот „Интурист“.
Според неа, по 2019-та година, многу работи се промениле: приливот на туристи во Европа нагло се намалил во последните две години од пандемијата на коронавирусот, така што одбивањето визи од голем број земји во 2022-ра година веќе не е толку важен фактор за развој на бизнисот.
„Сега, како и сите туроператори, се преориентираме кон достапните дестинации и пред се кон домашниот туризам“, нагласува Домостроена.
Колку пари потрошиле Русите?
Во две години пред пандемијата на коронавирусот да ја парализира глобалната туристичка индустрија, Русија беше една од најдинамичните земји во однос на растот на трошоците на нејзините граѓани за странски туризам.
Според податоците на Светската туристичка организација на Обединетите нации (UNWTO), во 2018-та година Русите потрошиле на странски патувања во износ од 34,5 милијарди долари, што е за 11,2% повеќе од една година порано.
Во 2019-та година веќе потрошиле 36 милијарди долари. Тогаш Русија го зазеде седмото место во светот во однос на трошоците на нејзините граѓани за патувања во странство.
Кинеските туристи потрошиле најмногу на странски патувања во 2019-та година – 277,3 милијарди долари, а потоа следат граѓаните на САД – 144 милијарди долари и Германија – 94 милијарди долари.
Во првата година од пандемијата, трошоците за патувања во Русија паднаа од 36 милијарди долари на 9,1 милијарди долари.
Во извештајот на „UNWTO“ објавен во пролетта 2022-ра година, се вели дека воената акција на Русија против Украина ризикува да го поткопа враќањето на довербата во глобалното патување и може да доведе до загуба од 14 милијарди долари од приходите од туризмот ширум светот само оваа година.
Во март, „ATOR“ објави список на земји од ЕУ кои ќе претрпат најголеми финансиски загуби поради намалувањето на туристичкиот проток од Русија: Унгарија, Италија, Шпанија, Чешка (и исто така Кипар, кој не е членка на ЕУ).
Според проценката на шпанскиот Национален институт за статистика (INE), трошоците на Русите во 2019-та година во локалните туристички дестинации (главно во Каталонија, Валенсија, Андалузија и Канарските Острови) изнесуваат 1,36 милијарди евра. Нивното учество е 2,8% од вкупните 48,9 милијарди евра што странските туристи ги потрошиле во земјата во 2019-та година.
Италија може да загуби околу 1 милијарда евра приход од руските патници, кои традиционално се во првите 3 најплатени гости во земјата, по Кинезите и Американците.
Најпопуларните италијански дестинации за Русите се Римини, Рим и Венеција.
Според прелиминарната проценка на здружението „Federalberghi“, за 2022-ра година само главниот град на Италија поради отсуство на Руси изгубил околу 150 милиони евра.
Во 2021-ва година Грција планира да ги напушти предкризните показатели во однос на бројот на руски туристи. До почетокот на пандемијата, во 2019-та година, во земјата летувале 600.000 Руси. Во периодот 2013-2014 година биле близу 1 милион, а вредноста на патувањето во просек изнесувало околу 1.000 евра по лице. Така, сметките покажуваат дека во најдобрите години на руските туристи, Грција заработувала околу 1 милијарда евра годишно.
Кипар, кој долго време беше без омиленото место за одмор на Русите и Украинците, во 2022-ра година веќе забележа пад на приходите за 600 милиони евра.
Како главна причина за тоа, претседателот на управниот одбор на Кипарската хотелска асоцијација, Харис Лоизидес го посочи затворањето на воздушниот простор на Европската унија за руските авиони. Според него, хотелските оператори сега носат Руси на островот преку Србија, Грузија и Израел.
