Ethereum наскоро треба да се префрли од „proof of work“ во „proof of stake“ систем на работа. Промената најмногу може да ги израдува еколозите, бидејќи беше најавено дека може драстично да ја намали потрошувачката на електрична енергија, што е една од работите што постојано се пренесува на рударите на криптовалути.
За што се работи? Блокчејн мрежата Ethereum е решена суштински да го промени функционирањето на својот протокол. Веднаш да се разјасни, „proof of stake“ е веќе присутен во крипто-индустријата и не претставува ништо револуционерно. Солана, тера и кардано се некои од попознатите криптовалути кои имале искуство со овој принцип на работа. А сепак, мрежата Ethereum, како блокчејн на којa почива втората најсилна криптовалута во светот, носи со себе посебна тежина.
Постоечката практика – „proof of work“ се заснова на следниот принцип: за да се изврши некоја трансакција со криптовалути, неопходно е одредени корисници на блокчејн мрежата да ја потврдат нејзината валидност и да направат запис за тоа во форма на нов блок кој се надоградува на синџирот – таа работа ја вршат таканаречените рудари. Нивната задача е, едноставно кажано, да проверат дали корисникот А навистина може да испрати X број на монети од некоја криптовалута на корисникот Б. Кога ќе се утврди дека може, потребно е трансакцијата да се вгради во блокчејн мрежата, односно да се додадат информации за протокот на пари како нов блок, што резултира со трансфер на средства. Сите рудари се натпреваруваат да бидат први кои ќе го создадат тој нов блок, бидејќи победникот на трката добива криптовалута како награда – во овој случај ethereum. Блок се прави со пребарување на соодветен код, а добитните комбинации на кодови се добиваат по серија неуспешни обиди, сè додека еден од софтверот не го најде единствениот код потребен за тој уникатен блок што ја потврдува трансакцијата. Откако ќе најдат решение, другите рудари ја потврдуваат точноста на кодот и пронаоѓачот е награден со криптовалута.
Сепак, системот е програмиран така што, со растот на вредноста на криптовалутите и зголемувањето на бројот на корисници на блокчејн мрежите, начинот на доаѓање до потребната комбинација неопходна за понатамошна изградба на блокот станува покомплициран. Ова потоа подразбира употреба на сè помоќни уреди за рударење. Бидејќи голем број рудари континуирано се ангажирани за пронаоѓање на споменатите кодови, процесот троши големи количини електрична енергија.
Друг, исто така значаен проблем се огледа во тоа што таканаречените фарми за рударење стануваат доминантни. Бидејќи шансите поединечен рудар да ја најде саканата комбинација се мали, рударите се здружуваат во такви фарми за да ја зголемат шансата нивниот тим да го најде кодот, а потоа да ја поделат наградата меѓу себе. Ваквите формации се закануваат да го нарушат принципот на децентрализација, кој е вграден во самата суштина на криптовалутите, бидејќи теоретскиот блокчејн би можел да се ревидира и преправи доколку една централизирана организација од овој тип ги контролира повеќето од рударските активности.
Што тогаш го менува принципот на докажување на уделот? Според најавите, наместо рудари, во игра треба да воведе нова група корисници – валидатори. Правилото ќе биде дека ако сакаат да учествуваат во градење блокови, валидаторите треба да вложат 32 етери (во моментов во вредност од повеќе од 50.000 долари) како еден вид колатерал. Алгоритмот потоа му доделува на еден од нив задача да ја потврди трансакцијата. Валидаторот, како и рударот во претходното сценарио, се наградува со криптовалута ако блокот успешно стане дел од ланецот. Тој предлага нов блок и го испраќа блок сертификатот до мрежата, кој потоа треба да го одобри посебна група корисници – атестори. Исто така, една од задачите на валидаторот е да ги следи можните прекршувања. Меѓутоа, ако валидаторот не успее да ја заврши задачата, се обиде да изврши некоја злоупотреба, блокот е одбиен или се покаже дека е неважечки, тој автоматски ги губи вложените 32 етери.
Идниот систем може да го префрли лостот на моќта на таканаречените градители, уште една нова група донесена од „proof of stake“. Нивната работа е да ги спакуваат трансакциите во блокови и да ги проследат до споменатите валидатори. Во моментов ги има малку. Ако голем провајдер на крипто-паричник одлучи да ги испрати сите трансакции на еден градител, овој може да ги цензурира или да наметне високи цени.
Сепак, помал број луѓе ангажирани во валидација на трансакции би ја намалиле потрошувачката на електрична енергија – за 99,95 отсто. Како што рече минатата година Дени Рајан, истражувач во Ethereum Foundation, системот базиран на доказ за работа троши 45.000 гигават-часови годишно. Според него, со префрлување на режим на работа во proof of stake, проверката на блокчејн ќе може да се врши со просечен лаптоп за приватна употреба. Неговите тогашни проценки беа дека употребата на енергија треба да се намали за дури 10.000 пати.
Системот за докажување на улогата на Ethereum веќе се тестира на посебен блокчејн наречен Beacon Chain, а се очекува двата блокчејна да се спојат подоцна овој месец во рамките на проектот „The Merge“, кој ќе усвои нова процедура за корисниците на Ethereum.
