Интернетот не е само „во облак“ – се наоѓа и на дното на океанот. Мрежните податоци се пренесуваат шрум светот преку вкрстена мрежа од стотици подводни кабли, од кои неколку се долги над 12.000 милји и се протегаат помеѓу континенти. Околу 1,3 милиони милји подводен интернет кабел лежи на дното на океанот. Што се случува ако природна катастрофа оштети некои од овие кабли?
Според Сангита Јоти, професор на Универзитетот во Калифорнија, таков настан потенцијално може да создаде „интернет апокалипса“. Нејзиното истражување, исто така, сугерира дека ова застрашувачко сценарио може да се случи во следните две децении. Таа тврди дека ретката соларна бура најверојатно ќе ги „осакати“ глобалните делови на интернет-инфраструктурата и ќе предизвика прекин што може да трае со месеци. Можеби би можеле да ја избегнеме оваа катастрофална иднина доколку правилно се подготвиме за неа.
Создавање космичка катастрофа
Површината на Сонцето е крајно нестабилно место. Кога се врти и распрскува како огромен океан со блескава плазма, сончевите пламени често се исфрлаат од површината, емитувајќи електромагнетно зрачење во вселената. За среќа, повеќето од овие исфрлања не се проблем за нашата планета, или затоа што не се доволно големи за да претставуваат значителна закана, или се само насочени во погрешна насока. Но, ние сигурно немаме среќа еднаш во еден век, особено ако избувне голема „сончева бура“ во наша насока.
Земјината атмосфера одбива и штити најголем дел од зрачењето генерирано за време на сончевата бура, спречувајќи да ни наштети. Но, електрично наелектризирана материја може да стапи во интеракција со магнетното поле на Земјата и се да наруши. Од сателитски комуникации до електрични мрежи и подводни интернет кабли.
Веројатноста за таков инцидент е релативно мала (поточно 1,6% до 12% по деценија). Но, постои и голем недостаток на податоци за овие настани. Тие ретко се случуваат на предвидлив начин што е лесно за научниците да го анализираат. Меѓутоа, бидејќи последните неколку децении беа релативно тивки, предвидувањата сугерираат дека би можеле да бидеме сведоци на уште една голема сончева бура во следните 20 до 25 години.
Последен пат беше во 1921 година
Помина точно еден век од последниот пат кога значајно сончево нарушување ја погоди Земјата во 1921 година. Познат како супер бура на њујоршката железничка. Потоа електричните осигурувачи изгореа и имаше распространети прекини во железничките и подморските телеграфски системи. Ова се случи пред појавата на модерното поврзување, и како резултат на тоа влијанието врз светот беше донекаде ограничено. Но, ако денес се случи соларна бура од вакви размери, научниците проценуваат дека штетата може да остави 20 до 40 милиони луѓе без електрична енергија до две години, а економското влијание би можело да достигне трилиони долари.
Се појавија повеќе сончеви бури со многу помал интензитет од последната голема во 1921 година. Една од нив, во 2003 година, ја доведе во неред јапонската вселенска програма. Втората, во 1967 година, речиси започна нуклеарна војна. Во тоа време, САД веруваа дека Русија се меша во нејзините системи за откривање ракети, а всушност беше предизвикано од сончев туш.
Чувствителна светска мрежа
Како точно овие сончеви бури можат да создадат проблеми за модерниот интернет?
Подводните интернет кабли се имуни на какви било електрични оштетувања што може да ги предизвика сончевата бура, бидејќи тие пренесуваат сигнали во форма на светлина, а не електрична енергија. Проблемот е во опсег од 30 до 90 милји, каде што се опремени со репетитори за да ги засилат овие сигнали на долги растојанија. Овие репетитори подлежат на електрични пречки, и ако еден од нив се расипе, теоретски може да ја сруши целата подморска рута.
Бидејќи модерниот интернет никогаш не бил тестиран на стрес од сончева бура, има и малку податоци за тоа како овие модули би можеле да закрепнат. Добрата вест е дека најверојатно нема да ги оштети сите подводни кабелски правци.
