Пепелта од јаглен моментално е главна тема во американската политика. Минатата недела Врховниот суд и дозволи на администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден да спроведе план за справување со отровната јагленова пепел по долга правна битка за следење и отстранување на токсичната супстанција. Но, иако пепелта од јаглен е забележителна опасност за човековото здравје и животната средина, таа би можела да биде клучен нов ресурс за транзицијата на чиста енергија, пишува „Oilprice“.
Милиони тони пепел од јаглен, нуспроизвод од согорувањето на најзагадувачкото фосилно гориво во светот, моментално се складирани во езерата и депониите низ САД. Само оваа земја произведува околу 110 милиони тони пепел од јаглен секоја година, последователно складирање на овие количини во базени кои се ранливи на истекување и излевање, со катастрофални последици за околните заедници.
„Пепелта од јаглен содржи значителни концентрации на хемикалии како што се арсен, бор, олово, селен и жива, од кои секоја претставува сериозна закана за здравјето на луѓето и животната средина“, предупредија група екологисти во коментарот на одлуката на Врховниот суд.
„Меѓу другото, изложеноста ја зголемува инциденцата на рак на кожата, црниот дроб, мочниот меур и белите дробови, како и ризиците од невролошки, психијатриски и кардиоваскуларни оштетувања“, додаваат еколозите.
Сепак, високите концентрации на метали кои се наоѓаат во пепелта од јаглен, иако се опасни за човековото здравје и за планетата доколку се дозволи да навлезат во подземните води и во воздухот, може да се покажат како витални за револуцијата на обновливите извори на енергија.
Научниците од Универзитетот во Тексас во Остин неодамна анализираа пепел од јаглен собран од електрани во САД, откривајќи дека количината на јаглена пепел складирана во земјата може да содржи дури 11 милиони тони елементи од ретки земји. Тоа е речиси осум пати повеќе од количината на ретки земји што САД веќе ги имаат во резерва, и би можело да вреди околу 8,4 милијарди долари.
„Иако нивото на ретки земјени елементи во пепелта од јаглен е релативно ниско во споредба со она на геолошките наоѓалишта, фактот што пепелта е лесно достапна во големи количини го прави атрактивен ресурс“, наведува „Texas Geosciences“.
Употребата на овој ресурс може да има големи импликации за домашната револуција за чиста енергија, па дури и за националната безбедност на САД. Светот во моментов се потпира на Кина за околу 75% од резервите на минерали со ретки земји, бидејќи Пекинг можеше да наметне контрола врз синџирите на снабдување со текот на годините. Кина е исто така лидер во однос на капацитетот за рафинирање на овие метали.
Ова веќе се наметнува како голем геополитички проблем.
Минатата недела Кина објави забрана за извоз на одредени минерали од ретки земји во САД. Одлуката дојде во услови на ескалација на технолошката војна меѓу двете најголеми светски економии и беше објавена само еден ден откако администрацијата на Бајден ги заостри ограничувањата за пристапот на Пекинг до напредната американска технологија.
Оваа трговска војна за ретките метали сигурно ќе ескалира со претстојниот втор претседателски мандат на Доналд Трамп, кој ветува дека ќе воведе нова ера на митови и геополитичко позиционирање меѓу Вашингтон и Пекинг.
„Трајноста на Кина за поголем дел од стратешки важни минерали е важна затоа што се очекува земјата да ги користи како алатки за одмазда против САД доколку Вашингтон одлучи драматично да ги зголеми тарифите за кинески стоки, како што рече новоизбраниот претседател Доналд Трамп дека ќе направи“, објави Гласот на Америка претходно оваа недела.
Во светлината на ова геополитичко минско поле, откривањето на лесно достапни ретки земјени елементи во САД не можеше да дојде во подобро време.
