Екстремно десничарската Партија на слободата (ФПО), предводена од Херберт Кицкл, води според прелиминарните резултати на парламентарните избори во Австрија. Ова ја става партијата во потенцијално примарна позиција да формира влада за прв пат по Втората светска војна.
Проекциите покажуваат дека ФПО е на прво место, но далеку од апсолутно мнозинство, што значи дека ќе треба да најдат коалициски партнер во парламентот за да формираат стабилна влада, доколку ги повика претседателот Александар Ван дер Белен.
Врз основа на 50,2 отсто преброени гласови, ФПО освои 29,1 отсто.
Какви опции има Кицкл?
Единствената партија што ја остави отворена вратата за коалиција со ФПО е владејачката конзервативна Австриска народна партија (ОВП). Сепак, лидерот на ОВП, канцеларот Карл Нехамер, ја отфрли можноста за формирање влада во која би бил вклучен и Кицкл.
Тоа, заедно со резервите што претседателот Ван дер Белен ги има за Кицкл, го наметнува прашањето дали Кицкл ќе се повлече за да стане канцелар друг член на партијата.
Со оглед на тоа колку тој и партијата водеа кампања за идејата Кицкл да стане „народен канцелар“, тоа во моментов изгледа малку веројатно.
Коалиција ФПО-ОВП
Доколку ФПО добие опција да се обиде да коалицира, единствената партија со која би имала мнозинство е ОВП.
Двете партии се преклопуваат за многу клучни политички прашања, особено во однос на воведувањето построги правила за имиграција. Двете партии, исто така, поддржаа даночни намалувања за да се поттикне слабата економија, која е на пат да се намали втора година по ред.
Сепак, преговорите би можеле да бидат комплицирани поради тешките односи меѓу Кицкл и Нехамер. За време на кампањата, Нехамер го прикажа Кицкл како теоретичар на заговор неспособен да владее.
ОВП како можен клучен играч
ОВП е партија на власта. Таа беше во секоја влада во последните 37 години, освен краткотрајната привремена влада која официјално беше без партии.
Иако многумина во ОВП се чувствуваат идеолошки најблиску до ФПО, ОВП барем во принцип би имала алтернатива за коалиција со ФПО: трипартитен сојуз со треторангираните социјалдемократи и една од двете партии кои имаат нешто помалку од десет проценти, имено либералниот Неос или левичарските Зелени.
Во тоа сценарио ОВП би била најголемата партија, што значи дека Нехамер би можел да остане на канцеларската позиција.
Претседателска опструкција
Австрискиот претседател Ван дер Белен, поранешен лидер на Зелените, назначи министри од ФПО, вклучувајќи го и Кицкл, кога тие формираа коалиција со ОВП во 2017 година. Таа коалиција се распадна во 2019 година.
Ван дер Белен, исто така, го потпиша отстранувањето на Кицкл од таа влада на барање на тогашниот канцелар Себастијан Курц од ОВП, неколку дена пред парламентот да ја распушти целата влада.
Претседателот оттогаш имаше резерви за Кицкл и навести дека нема да дозволи да стане канцелар или можеби да го покани ФПО да се обиде да формира влада, дури и ако го освојат првото место.
Иако е вообичаена практика претседателот да бара од партијата со првиот број гласови да формира влада, тој не е должен да го направи тоа.
„Тоа е воспоставена практика, но колку што знам, тоа го нема во Уставот“, рече Ван дер Белен минатата година.
„Она што е во Уставот е дека јас го назначувам канцеларот… Тоа е една од многу ретките точки каде претседателот има слобода.
Така, Ван дер Белен би можел да преземе сосема нов пристап.
