Супериорноста на американската економија во 2024-та година продолжува и покрај значителните неизвесности поврзани со претстојните претседателски избори во ноември, пишува Џулија Коронадо за „Financial Times“, вонреден професор по финансии на Универзитетот во Тексас и претседател на „MacroPolicy Perspectives“.
Дел од причината се повисоките перформанси од конкурентите. Разговорите за идните двигатели на продуктивноста обично се вртат околу потенцијално трансформативните случувања поврзани со генеративната вештачка интелигенција. Но, постои уште една причина зошто САД веќе имаат посилен раст и се подготвени да ги искористат придобивките од новата технологија.
На почетокот на пандемијата, монетарните и фискалните власти се одлучија за рана и голема поддршка за економијата. Бидејќи самата пандемија не беше ничија вина и времето беше од суштинско значење, беше политички лесно да се обезбеди поддршка. Но, дел од одлуката го отсликуваше умот во политичките кругови дека мерките преземени по финансиската криза биле трагично срамежливи, што довело до болно и непотребно бавно закрепнување.
Истражувањето ја документира реализацијата на настанот познат како „хистереза“ на пазарот на трудот, каде што долгите периоди на невработеност доведуваат до намалена заработка, ангажирање работна сила, инвестиции и раст. Американската министерка за финансии Џенет Јелен во 2016-та година ги изрази своите размислувања за тоа дали „економијата под зголемен притисок“ може да доведе до поголем ангажман на работна сила, деловни инвестиции, истражување и развој и севкупно поголема динамика – еден вид обратна хистереза. Комбинацијата на пандемија и неуспешни политики по финансиската криза ефективно ги наведоа САД да спроведат експеримент за управување со економија под зголемен притисок.
Резултатите сè повеќе ја поддржуваат хипотезата за обратна хистереза на Јелен. Тешкотиите од пандемијата и дарежливата економска поддршка првично придонесоа за скок на глобалната инфлација и тежок пресврт кон рестриктивната монетарна политика. Но, со ладењето на инфлацијата кон целите на централната банка, видовме неверојатен степен на издржливост на економијата и на пазарот на трудот. Глобалната споредба на истражувачите од Федералните резерви на САД заклучи дека раната и голема поддршка во комбинација со пофлексибилен американски пазар на труд придонесе за побрзо економско прилагодување.
Друга студија на економисти од филијалата на ФЕД во Сент Луис ги испита финансиските извештаи на компаниите и откри дека тесниот пазар на труд по пандемијата поттикна значително зголемување на инвестициите и продуктивноста. Студијата заклучи дека од 2021-ва година, тесниот пазар на труд е одговорен за 55 милијарди американски долари дополнителни инвестиции, или околу 6% од вкупните инвестиции во фиксен капитал помеѓу 2021-ва и 2023-та година. Работодавците се жалеа на недостиг на работна сила, но почнаа да работат инвестирајќи и оптимизирајќи ги операциите за одржување профитабилноста.
Бенефит имаа и работниците. САД го забележаа своето најбрзо повоено закрепнување на работните места од своето најголемо дно. Побарувачката беше толку висока што видовме рекордни нивоа на обрт на работните места, и додека некои показатели за расположението на потрошувачите остануваат мрачни, долгогодишното истражување на Конференцискиот одбор датира од 1987-ма година покажува највисоко ниво на задоволство од работата во 2023-та година. За да се привлечат работници на жешкиот пазар на труд, работодавците понудија подобри распореди и хибридна работа покрај повисоките плати и други надоместоци. Вработените со благодарност можат да бидат многу попродуктивни.
Соединетите Американски Држави отсекогаш биле експеримент во создавањето на економски модел заснован на проширување на можностите за сè пошироки сегменти од населението. Но, исто така, отсекогаш имало битка помеѓу економскиот начин на размислување кој претпочита да греши на страната на помалата поддршка и притисокот да се прошират патиштата кон просперитетот. Битката продолжува и на многу начини е во срцето на изборот со кој се соочуваат САД во ноември.
Пазарите на обврзници се разбирливо нервозни поради проектираниот американски буџетски дефицит од 6% од бруто домашниот производ во догледна иднина и ниту еден претседателски кандидат не се фокусираше особено на фискалната одржливост. Но, класичната споредба со Јапонија (250 отсто долг кон БДП) и Аргентина (86 отсто) покажува дека фискалниот простор и одржливоста повеќе се однесуваат на одржливоста и одржливоста на целокупниот економски модел отколку на едноставни буџетски метрики. Стабилноста и растечкиот просперитет раѓаат поголема стабилност и поволни фискални компромиси.
Историјата е на страната на размислувањето што доведе до рана и масовна поддршка во пресрет на пандемијата и до сегашната надмоќ на САД. Фокусот на одржување на меко економско приземјување за искористување и стимулирање на брзиот напредок во технологијата обезбедува најдобар пат кон подобра насока во продуктивноста, долгорочна фискална одржливост и просперитет, заклучува Коронадо.
