Пандемијата на коронавирусот внесе невидена количина на несигурност во глобалната економија.
Земјите ширум светот се борат со растечката инфекција, спроведуваат широки стратегии за социјално дистанцирање и пробуваат рани фискални интервенции за стабилизирање на пазарот.
Во својата анализа, “BBC” го користеше “Индексот за глобална економска отпорност за 2019 година”, која ја рангира отпорноста на деловното опкружување во 130 земји, засновано врз фактори како што се политичката стабилност, корпоративно управување, опкружување на ризик и логистика и транспарентноста на ланецот на снабдување.
Споредувајќи ги овие рангирања со почетниот одговор на нивната земја на вирусот, “BBC” издвои неколку држави кои имаат голема веројатност за зачувување на економската стабилност и отпорност на кризата.
Данска
На друго место во споменатиот индекс, Данска бележи високи оцени за мониторирање на синџирот на снабдување и нискаta корупција во владата. Според “BBC”, оваа земја исто така брзо се движи кога станува збор за мерки за социјална дистанца во светлината на ширење на вирусот.
Училиштата и помалку важните приватни компании се затворија на 11 март, а границите за странци на 14 март, кога земјата имаше само неколку позитивни случаи. Но, потезите веќе се покажаа ефикасни, пишува авторот Линдзи Галовеј.
„Редовниот грип опадна за 70 отсто во однос на минатата година, што е добар показател за ефективноста на чекорите што ги презема владата“, рече Расмус Аруп Кристијансен, управен партнер на „Писуп Турс“ со седиште во Копенхаген.
„Најпрво бев скептичен, но гледајќи дека скоро сите други земји презедоа слични чекори (како заклучување и затворање на границите) веднаш по Данска, владата се чинеше дека постапи како што треба“, додаде тој.
Данската култура, која има тенденција да и верува на власта и е подготвена да излезе од криза, исто така, влијаеше на ефективноста на мерките.
“Зборот samfundssind (кој отприлика значи” граѓанска смисла “или” граѓанска должност “) е нов дански збор и во социјалните и во традиционалните медиуми, а повеќето луѓе чувствуваат морална должност да се жртвуваат за јавното здравје. Никој не сака да биде посочен дека тој е одговорен за загрозување на животот на постарите граѓани, само затоа што тие нема да се откажат од вообичаениот луксуз“, рече Кристијансен.
Сепак, тоа не значи дека немало предизвици. Моделот нема да биде ефтин, се очекува мерките да чинат 13 проценти од вкупниот БДП.
Сингапур
Сингапур има прилично силна економија, низок политички ризик, силна инфраструктура и ниско ниво на корупција, што ги стави на 21 место во вкупниот ранг на отпорност. Земјата, исто така, се движеше брзо за да го запре вирусот, пренесува BBC.
„Имаме огромна доверба во нашата влада, која е релативно транспарентна во секој чекор што го преземаат за борбата против оваа криза“, рече Констанс Тан, кој работи на платформата за аналитика на податоците на Конигле.
„Како општо правило, ако владата спроведе нешто, ние се придржуваме кон тоа“, додаде таа.
Земјата им ги одзема пасошите и работните дозволи на оние кои го прекршуваат законот, пренесува „Канал Њуз ејџ“.
„Но, во целина, ние работиме заедно и не треба да се грижиме за социјалните немири, луѓе што умираат на улица или економската дестабилизација“, рече Констанс Тан.
Како мала земја, Сингапур делумно зависи од закрепнувањето на остатокот од светот, но жителите генерално веруваат во иднината овде.
“Како народ, како и на кое било друго место, мислам дека ќе го преживееме ова и ќе нè направи поотпорни. Едно е сигурно, ова не принуди на усвојување на технологијата што ќе биде добра за луѓето во Сингапур”, рече еден жител на оваа земја за BBC.
Многу бизниси како “Конигла”, брзо спровеле политика за работа од дома, а владата ја објавила апликацијата Trace Together за да помогне во следењето на вирусот, која ја преземале многу жители.
САД
За да го зафати широкиот географски појас на Соединетите Држави, индексот ја дели земјата на западен, централен и источен регион, но во целина, САД се добро рангирани (9-ти, 11-ти и 22-ри) по деловното опкружување со мал ризик и силниот синџир на снабдување.
Борбата против вирусот се покажа како предизвикувачка во големите градови како Њујорк, а невработеноста веќе се искачи на историско ниво, во голем дел заради задолжителните затворања на повеќе од половина од американските држави, што особено ги погоди рестораните и малопродажбата, како и другите бизниси.
Но, американската влада брзо реагираше со мерки за стабилизирање на економијата, а стратегиите за социјално дистанцирање донесени на други места во земјата, кои се чини дека ќе имаат ефект, треба да го намалат целокупното влијание на вирусот, овозможувајќи побрзо закрепнување на економијата.
Финансиските институции како Голдман Сакс и Морган Стенли предвидуваат рецесија и закрепнување во облик на „V“, со досега невидени негативни непосредни влијанија (како што веќе се гледа), но со релативно брзо закрепнување во подоцнежните квартали од годината; додека советниците како Мекензи заземаат поумерен, но сепак оптимистички став за закрепнување заснован на успешно спроведување на мерките за јавно здравје како што се правни решенија и интервенции во политиката.
САД се исто така клучни за светската економија затоа што тие претставуваат скоро четвртина од глобалниот БДП, а заздравувањето на глобалната економија многу зависи од САД.
“Општо земено, американската економија е во подобра позиција да се опорави од големите шокови и потенцијалните долгорочни промени од повеќето земји во светот. Населението е, во просек, помладо од поголемиот дел од светот со поголема мобилност, а ограничувањата на пазарот на трудот се генерално полесни, што го олеснува преместување на работната сила “, рече Ерик Симс, професор по економија на универзитетот Нотр Дам.
За понатамошно подобрување на закрепнувањето на САД, претседателската администрација предложи да се подели нацијата во области со помалку сериозно погодени области што овозможуваат нормална економска активност.
Недостатокот на универзална здравствена заштита во САД е еден од проблемите што треба да се реши за идната отпорност.
Нов Зеланд
Нов Зеланд беше рангиран на 12-то место на листата на најиздржливи економии во светот, поради особено високиот рејтинг на корпоративно управување и синџирот на снабдување.
Земјата, исто така, успеа да го запре ширењето на вирусот брзо, затворајќи ги границите на меѓународните патници на 19 март и намалување на работењето на 25 март.
„Како островска држава, полесно е да се контролираат нашите граници. Значи, ефикасно затворањето на границите има смисла“, рече жителот на Окланд, Шамбул Еакуб, економист во консултантската фирма “Sens partners”.
„Во споредба со другите земји, одговорот на Нов Зеланд беше похрабар и порешителен“, додаде тој.
Мерките се исплатуваат, а некои епидемиолози веруваат дека Нов Зеланд има потенцијал да биде една од ретките „нормални“ земји, се вели во извештајот на Гардијан. Тој додаде дека сите случаи на зараза можат да бидат елиминирани доколку мерките останат силни во наредните недели.
Со туризмот и извозот како главни столбови на економијата, Нов Зеланд ќе се соочи со некои потешкотии во својата економија на краток рок, но не мора да биде лош.
„Веќе започнавме да зборуваме за влијанието врз животната средина на камперите, и ова ни дава време да процениме што е важно во однос на брановите на туристичките долари кои доаѓаат“, рече Рон Бул, директор за развој на наставни програми.
Севкупно, земјата е способна за стабилно закрепнување, со ниско ниво на суверен долг и можност за спроведување на квантитативно олеснување за да се задржат каматните стапки на ниско ниво.
Бул вели дека земјата може да излезе посилна од оваа криза.
