Светската банка објави нова методологија за проценка на деловната клима во најмногу 180 земји, откако засрамувачките откритија за неправилности во податоците и фаворизирањето на Кина ја принудија да го укине своето годишно рангирање „Doing Business“ пред две години.
Банката соопшти, цитирана од „Reuters“, дека пилот-изданието на новата годишна иницијатива за замена, наречена „Business Ready“, ќе го има своето деби во пролетта 2024-та година и ќе покрие почетна група од 54 економии во Азија, Латинска Америка, Европа, Блискиот Исток и Субсахарска Африка.
Повеќе земји ќе бидат додадени во извештаите во следните две години, бидејќи банката ја усовршува својата методологија и го забрзува спроведувањето на својот нов главен проект, кој има за цел „да им помогне на земјите да привлечат инвестиции и да ги зголемат работните места и продуктивноста, да го забрзаат нивниот развој“, наведува и новинската агенција.
Во септември 2021-ва година, банката го прекина проектот „Doing Business“, повикувајќи се на внатрешна ревизија и независен преглед кој покажа дека високи директори на Светска банка вршеле притисок врз персоналот да ги смени податоците во корист на Кина. Другите неправилности во податоците го зголемија рангирањето на земји како Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати и Азербејџан.
Сега глобалната институција го претставува „Business Ready“ – нов проект што треба да го замени и подобри својот претходник, заснован на „побалансиран и транспарентен пристап кон проценката на деловната и инвестициската клима во дадена земја“, се вели во соопштението на банката.
Главниот економист на Светска банка, Андермит Гил, изјави за новинската агенција дека новиот пристап овозможува „поцелосна и попрецизна проценка на инвестициската клима на земјите – нешто што е многу потребно во глобалната економија во средината на општо забавување“.
„Business Ready“ е обликуван од препораки од експерти од Светска банка, влади, претставници на приватниот сектор и различни групи на заедницата и за прв пат ги вклучува работничките права како што е дефинирано од Меѓународната организација на трудот, со што се препознава дека регулативите исто така можат да имаат позитивни аспекти.
„Главното нешто што тргна наопаку беше дека интегритетот на податоците за „Doing Business“ беше загрозен“, изјави Норман Лоаиза, директор на Групацијата за индикатори на Светската банка, која го води проектот.
„Во крајна линија за нас е дека мораме да обезбедиме интегритет на податоците и веќе имаме многу сеопфатен пристап кон тоа“, додаде тој.
Лоаиза објаснува дека банката ќе ги објави сите податоци собрани за проектот, необработени податоци, проценки и пресметки кои доведоа до проценките во прашање, од учесниците во приватниот сектор, како и анкети меѓу претприемачите, сопствениците и менаџерите на компаниите, за да обезбеди целосна транспарентност на податоците, за разлика од претходниот извештај.
Банката, исто така, ќе обезбеди алатки потребни за аутсајдери да ги реплицираат резултатите од проценките на податоците, рече исто така „Reuters“.
Сепак, претставниците на Светска банка сè уште дебатираат дали да ја оживеат иницијативата во форма на рангирање на деловната клима, што на крајот го предизвика скандалот „Doing Business“, или да произведат општ индекс.
Според Лоаиза, форматот на рангирањето е критикуван за охрабрување на политички притисок од различни земји за зголемување на нивниот рејтинг. Во исто време, сепак, помогна да се поттикнат речиси 4.000 регулаторни реформи во економиите во развој и развиени во последните две децении.
Новиот нацрт се фокусира на 10 теми кои го опфаќаат животниот циклус на една компанија, вклучувајќи влез во бизнисот, комунални услуги, работна сила, решавање спорови, пазарна конкуренција, оданочување и несолвентност – уште еден потег чија цел е да се надминат критиките за претходната иницијатива.
„Сега ќе ја земеме предвид не само гледната точка на приватниот претприемач, туку и онаа на работниците, потрошувачите и другите учесници на пазарот. На пример, ќе ја следиме безбедноста при работа, одржливоста на животната средина и пазарната конкуренција“, рече Лоаиза.
