Белата митра на Папата не е светла. Кој и да биде избран за нов врховен водач на 1,4 милијарди католици во светот, ќе мора да се соочи со цела низа проблеми.
Меѓу нив се растечките проблеми со финансиите на Ватикан, намалувањето на конгрегациите во многу западни земји и доктринарните дебати за прашања како што се ракополагањето на жените и вклучувањето на ЛГБТК католиците, што алудира на нови поделби.
Финансиската криза во Ватикан
Финансиската криза во Ватикан беше меѓу најновите што му зададоа главоболка на папата Франциск. Три дена пред неговата последна хоспитализација во февруари, тој нареди создавање нова комисија на високо ниво за поттикнување на донации за Ватикан, кој се соочува со буџетски дефицит и растечки недостиг во пензискиот фонд.
Иако Ватикан не објави целосен извештај за буџетот од 2022 година, најновиот извештај од средината на 2024 година вклучуваше дефицит од 83 милиони евра, изјавија за Ројтерс два извори запознаени со ова прашање.
Ватикан го процени дефицитот во пензискиот фонд на речиси 631 милион евра во 2022 година. Оттогаш не се објавени нови официјални информации, но неколку добро информирани извори за Ројтерс изјавија дека веруваат дека дефицитот е многу поголем.
Језуитскиот свештеник Томас Рис, коментатор кој пишувал за финансиите на Ватикан, рече дека буџетските проблеми би можеле да имаат „големо влијание“ врз тоа кој ќе биде избран за нов папа на конклавата што започнува на 7 мај. „Ќе мора да изберат некој што носи пари, а не пастир“, рече Рис.
Доколку кардиналите бараат некој што знае каде да ги намали трошоците во сложената бирократска структура на Ватикан, би можеле да се обратат до италијанскиот кардинал Пјетро Паролин. Како водечки кандидат за нов папа, тој беше втор човек на Ватикан за време на речиси целиот понтификат на Франциск.
Но, Паролин беше на чело на Државниот секретаријат на Светата столица кога тој беше вмешан во скандал околу сомнителната инвестиција од повеќе од 200 милиони американски долари во купувањето зграда во Лондон.
Кардиналот Анџело Бечиу, некогаш еден од главните помошници на Паролин, подоцна беше осуден за проневера и измама во ватикански суд, за што доби пет и пол години затвор. Бециу ги негира сите обвиненија и е на слобода додека не се реши неговата жалба.
Пад на популарноста во Европа
Во последниве години, Католичката црква многу малку го зголеми бројот на верници во светот. Според најновите официјални статистички податоци, на крајот од 2023 година во светот имало 1,405 милијарди католици, што е за 1,15 проценти повеќе отколку на крајот од 2022 година, кога имало 1,389 милијарди. Најголем број католици има во Америка, 64,2 проценти од населението во Северна и Јужна Америка се католици. По неа следуваат Европа со 39,6 проценти и Океанија со 25,9 проценти.
Но, генерално, стапката на крштевање на бебиња, клучен индикатор за ширењето на верата, е највисока во земјите во развој. Според статистиката на Ватикан, Американска Самоа (71,2), неколку острови во Океанија (37,7 до 21,8), Бурунди (23,6), Камбоџа (22,3), Источен Тимор (20,3) и Мјанмар (20,1) имаат најголем број крстени бебиња на 1.000 католици.
Во исто време, бројот на верници во многу европски земји се намалува.
Конференцијата на германските бискупи претходно оваа година објави дека само 29 нови свештеници биле ракоположени во земјата во 2024 година, што е историски најниска бројка. Според нивните податоци, околу 321.000 германски католици ја напуштиле Црквата таа година.
Вкупниот број на католици во Германија, која има население од 83 милиони, сега е помалку од 20 милиони, а некогаш католиците сочинуваа половина од населението.
Гледајќи ги моделите на раст, некои кардинали кои бараат нов папа би можеле да се свртат кон Азија или Африка. Во тој случај, можен кандидат е филипинскиот кардинал Луис Антонио Тагл.
Поранешниот надбискуп на Манила, кого Франциск го замоли во 2019 година да ја води канцеларијата на Ватикан за евангелизација, Тагл е познат по својот шарм и реализам и би бил првиот папа источно од модерна Турција.
Филипините, земја со речиси 115 милиони жители, се речиси 80 проценти католици. Кога Франциск ги посети Филипините во 2014 година, тој привлече најголема толпа во папската историја. Речиси седум милиони луѓе присуствуваа на мисата на отворено во Манила.
Но, Тагл беше вмешан и во скандал. Во 2022 година, Франциск го отстрани од функцијата шеф на Ватиканската конфедерација од 162 католички организации за хуманитарна помош, развој и социјални работи кои работат во повеќе од 200 земји.
Фрањо го отпушти целото раководство на Каритас Интернационалис по извештаите дека менаџментот лошо се однесувал кон вработените. Улогата на Тагл во таа организација беше речиси церемонијална.
Доктринарни прашања
Кога станува збор за доктринарни спорови, Франциск главно се обидувал да ја отвори Црквата за нови дебати. Можеше да се дискутира за теми како што е ракополагањето на жените, што беше табу со децении.
Папата основал две комисии за да го разгледаат ракополагањето на жените за ѓакони. Една од тие комисии сè уште не ја завршила својата работа. Франциск, исто така, им дозволи на свештениците да благословуваат истополови парови, што се одлучува за секој случај посебно.
