Во петокот Moody’s го зголеми кредитниот рејтинг на Хрватска за две нивоа, од „Баа2“ на „А3“, со стабилна перспектива, истакнувајќи го „наглото“ намалување на јавниот долг и континуираното „подобрување на силата на хрватската економија“ благодарение на реформите и инвестициите и имиграција на работната сила.
На крајот на минатата година агенцијата посочи дека може да го подигне рејтингот на хрватските должнички хартии од вредност, менувајќи ја перспективата од стабилна во позитивна, со образложение дека се зголемуваат шансите јавниот долг да се намали позначително отколку што очекувале.
Во петокот, тие го зголемија рејтингот за две нивоа, од „Баа2“ на „А3“, сигнализирајќи им на инвеститорите дека хрватскиот долг носи мал кредитен ризик.
Одлуката за подигање на рејтингот „првенствено ги одразува нашите очекувања дека фискалната сила на Хрватска ќе биде значително повисока на краток до среден рок, пред се поради наглото намалување на товарот на јавниот долг“ и дека овој тренд „веројатно нема да го промени правецот“, објасни Moody’s.
Брзо намалување на долгот
Јавниот долг изразен како дел од БДП треба да изнесува 57 отсто на крајот на оваа година и да биде за речиси 14 процентни поени понизок во однос на претпандемиската 2019 година и речиси 30 процентни поени понизок отколку на врвот на пандемијата во 2020 година, пресметаа тие.
„Должничкиот товар исто така се намали значително побрзо отколку што очекувавме кога го подигнавме рејтингот на Хрватска на „Баа2“ во јули 2022 година“, нагласуваат тие.
Меѓу причините се истакнуваат многу силниот реален економски раст по пандемијата, дополнително поттикнат од уште посилен номинален раст во средина на високата инфлација.
Буџетскиот дефицит треба да скокне од минатогодишните 0,7 на 2,2 отсто во 2024 година, пресметаа тие, зголемувајќи ја проценката од минатата есен за 0,3 процентни поени. Во наредните години треба да се намали паралелно со постепеното укинување на мерките кои го олеснуваат товарот на животните трошоци на граѓаните и склучување на инвестиции финансирани од европските фондови во 2026 година.
Според нивните пресметки, хрватскиот БДП годинава ќе порасне за 3,5 отсто, а во 2025 и 2026 година би требало да забави на околу три отсто.
Реформи и имиграција
Рејтингот на Хрватска беше подигнат и поради континуираното подобрување на силата на хрватската економија благодарение, меѓу другото, на „значајните структурни реформи“ и инвестициите во рамките на Националниот план за закрепнување и отпорност и „значително зголемената“ имиграција на работната сила.
Парите од Европскиот фонд за закрепнување и отпорност достигнаа околу 13 отсто од хрватскиот БДП во 2023 година, нагласуваат тие, истакнувајќи дека само Грција забележала поголем удел.
Хрватската економија и буџет, исто така, треба да постигнат подобри резултати од моментално очекуваните на среден рок, особено ако мерките поврзани со Националниот план за закрепнување и отпорност го стимулираат потенцијалот за раст во поголема мера отколку што покажуваат сегашните пресметки на Moody’s.
Ограничувањата на економските капацитети и потенцијалните „предизвици“ во очекуваното намалување на умерениот буџетски дефицит може да резултираат со послаб економски раст и буџетски резултати отколку што покажуваат тековните калкулации, забележува агенцијата.