Фразата „Среќата со пари не се купува“ се повторува со децении, но оние кои први ја изговориле веројатно не живееле од плата до плата.
Истражувањата сега покажуваат дека парите всушност можат да купат среќа, само ако се трошат на правилен начин. Клучно е да се знае на што да се трошат парите за да се постигне долгорочна и одржлива среќа. Психолозите и истражувачите на среќа идентификуваа осум видови купувања за кои е докажано дека го зголемуваат чувството на задоволство.
1. Концерти и жива музика
Пеењето во дует со илјадници луѓе не е само забава, туку е чиста наука. Кога луѓето пеат заедно, мозокот ослободува окситоцин (хормонот на поврзување) и ендорфини, создавајќи го она што социологот Емил Диркем го нарече „колективна еуфорија“. Студиите потврдуваат дека групното пеење ги намалува нивоата на стрес и создава чувство на припадност што трае со денови.
2. Нови искуства
Човечкиот мозок копнее по новина. Новите искуства го стимулираат ослободувањето на допамин и ја зајакнуваат меморијата, правејќи времето за патување да изгледа побавно и поинтензивно од нормалната работна недела. Дури и малите промени, како што се одењето во нов трговски центар, јавувањето кај стар пријател или лакирањето на ноктите во необична боја, можат да создадат чувство на „изобилство на време“. А кога овие искуства се споделуваат со другите, ефектот на среќата е дополнително засилен.
3. Пазарување што заштедува време
Материјалните работи честопати брзо ја губат својата вредност во нашето секојдневие. Но, она што навистина „вреди злато“ е времето. Услугите што заштедуваат време, како што се достава на храна или помош околу куќата, не се луксуз, туку инвестиции во менталното здравје. Кога ќе се откажете од задачите што трошат енергија, стресот е значително намален.
4. Активности што ги зајакнуваат односите
Повеќе од 80 години истражување на Харвард покажа дека блиските односи се многу подобар предиктор за среќа од богатството или славата. Вечера со блиски пријатели или авионски билет за посета на ваш близок не е само трошок, туку инвестиција во емоционален капитал што се враќа многу пати во текот на животот.
5. Давање на другите
Мозокот е поинтензивно активиран кога парите се трошат на други отколку на себеси. Ова чувство е познато како „помошна еуфорија“. Без разлика дали плаќате ручек за пријател или донирате на хуманитарна организација, чувството на исполнетост и задоволство е поголемо отколку со лична потрошувачка.
6. Мали секојдневни радости
Мозокот ужива во честите мали задоволства повеќе отколку во ретките големи трошоци.
На пример, две кафиња неделно за 400 денари носат повеќе радост отколку луксузен ручек од 4.000 денари еднаш месечно. Малите рутински радости создаваат ритам на среќа што мозокот го предвидува и го цени.
7. Предизвици што бараат напор
Спротивно на очекувањата, предизвикувачките искуства како пливање во ладна вода, планинарење или учење нови вештини носат потрајно задоволство. Овие „заслужени радости“ ги активираат невронските центри за достигнување, оставајќи подлабок отпечаток од пасивните уживања.
8. Планирање однапред
Резервирањето патување месеци однапред носи таканаречена „тројна среќа“, преку исчекување, самата авантура и спомените. Се испоставува дека среќата започнува во моментот кога ќе направите резервација, а не само кога ќе го започнете вашето патување.
Парите најдобро потрошени не се пари што ги импресионираат другите, туку пари што го менуваат начинот на кој се чувствуваме во врска со сопствениот живот. Тоа не е расипништво, туку паметна инвестиција во лична среќа.
