Вселенското летало Starliner на Боинг постигна голем успех минатата недела носејќи двајца астронаути до Меѓународната вселенска станица (ISS), но поради проблемите на патот и пречките кои се уште претстојат, главната цел на Боинг за рутински мисии се уште е многу неизвесна.
Капсулата CST-100 се приклучи на ISS за прв пат со човечки екипаж во четвртокот, демонстрирајќи ја безбедноста на летот пред две публика: НАСА, која сака второ американско вселенско летало да лета во орбитата и нов пазар за приватni мисиите во кои моментално доминираат SpaceX на Илон Маск и неговата капсула Crew Dragon.
Но, пред Boeing да ја „чепне“ доминацијата на SpaceX во владата и приватниот сектор за летови со екипаж, неговиот Starliner има уште неколку тест цели да постигне.
Тоа е критичен чекор затоа што ако не можат успешно да ги транспортираат луѓето во вселената и безбедно да ги вратат, тогаш не докажале што треба да направат за да извршат каква било мисија, рече Патриша Сандерс, која до февруари претседаваше со советот за воздухопловна безбедност на НАСА.
Екипажот, ветераните астронаути и тест-пилоти Буч Вилмор и Суни Вилијамс, би можеле да се вратат на Земјата веќе на 14 јуни или да останат во вселената дури 45 дена, изјавија претставници на НАСА.
За време на 24-часовниот лет на Starliner до вселенската станица, која орбитира околу Земјата на височина од околу 386 километри, од вселенското летало истече хелиум четири пати, а пет потисници откажаа, што го одложи приклучувањето со станицата.
„Starliner нè принуди да работиме малку повеќе за да слетаме“, им рече на новинарите Стив Стич, администратор за комерцијален екипаж на НАСА.
Постигнувањата на мисијата вклучуваат преземање на мануелни контроли и тестирање на контролата на вселенското летало, општа безбедност на мисијата и автономно приклучување на леталото.
Во деновите што доаѓаат, вселенското летало треба да покаже дека може да се одвои од ISS, да стане поманеврирачко и безбедно да се врати на Земјата.
Но, истекувањето на хелиумот и дефектите на погонот, иако не се опасни за астронаутите, сепак предизвикуваат главоболки, изјавија претставници на НАСА.
Боинг првпат откри истекување на хелиум, кој се користи за зголемување на притисокот на горивото на погонот, кога Starliner беше на теренот минатиот месец и властите сметаа дека тоа е низок ризик за летот. Тие рекоа дека дефектот на погонот бил сличен на оние што се случиле на тестот без екипаж во 2022 година.
Не разбираме целосно зошто се случуваат, рече Стич.
„Боинг“ објави планови за редизајнирање на вентилите на погонскиот систем на вселенското летало откако пропустот беше откриен во 2022 година и ќе добие 5,5 милиони долари од НАСА за проучување на потенцијалниот редизајн на батериите на леталото, според официјалните документи.
Предизвиците во развојот на авионот веќе го чинеа Боинг речиси 1,5 милијарди долари.
Сè уште не е сигурно дали ќе биде неопходен редизајн. НАСА и Боинг ќе поминат месеци проучувајќи ги податоците од мисијата и проблемите што се појавија за да утврдат дали леталото може да добие сертификат за рутински летови.
„Не е успех додека не се вратат безбедно и не ги разбереме импликациите на какви било аномалии што се случија за време на мисијата“, рече Сандерс.
