Во свет каде младите можат за 15 евра да резервираат лет и да заминат да работат во Германија, Италија или во Шведска без никакви административни бариери, платата од 30.000 денари веќе не е доволна за да ги задржи во Македонија.
Истражувањата покажуваат дека новите генерации поставуваат јасни и повисоки критериуми кога станува збор за нивниот професионален и финансиски живот.
„Ние не сме генерација која ќе се задоволи со минимум. Живееме во време на отворени можности, каде знаеме што можеме да постигнеме надвор од државата и колку вреди нашиот труд“, вели Теодора Петровска, дипломиран економист, која веќе работи за германска компанија од својот дом во Скопје, со плата што надминува 1.000 евра.
Трендот на заминување на младите не е нов, но разликата е во тоа што денес тие не заминуваат само затоа што немаат работа, туку затоа што постојната понуда на пазарот не ги задоволува нивните очекувања.
Овие очекувања не се однесуваат само на платата, туку и на условите за работа, можностите за личен и професионален развој и почитувањето што го добиваат од работодавецот.
„Не станува збор само за парите, туку и за односот. Во странство го ценат тоа што знаеш и го почитуваат твоето време. Овде имаш чувство дека си лесно заменлив и дека работодавците не те доживуваат како личност со вредности и желби, туку само како ресурс“, додава Даниел Јовановски, програмер кој пред една година замина за Шведска.
Многу компании во Македонија веќе се соочуваат со недостиг на квалификувана работна сила, токму поради неспособноста да одговорат на повисоките стандарди и барања на младите.
Работодавците мора да ги препознаат овие промени и да реагираат навремено, бидејќи во спротивно ризикуваат да останат без перспективни кадри кои би можеле да донесат раст и иновации во нивните фирми.
Според економските аналитичари, ова е неизбежен тренд:
„Младите денес се многу подобро информирани и свесни за нивната вредност на глобалниот пазар. Имаат директен пристап до споредби за платите, условите за работа и животниот стандард надвор од земјата. Тоа значи дека работодавците овде мора да ги следат светските трендови и да понудат конкурентни услови ако сакаат да ги задржат овие кадри во Македонија“.
Оваа промена не е лоша само за компаниите кои губат кадри, туку има пошироко економско влијание врз државата. Намалувањето на бројот на работоспособни млади луѓе го загрозува растот на економијата, пензискиот систем и општиот развој на заедницата.
„Компаниите треба да разберат дека инвестицијата во младите е најсигурниот начин да обезбедат одржливост и раст. Тоа значи дека платите, условите и односот кон работниците мораат радикално да се подобрат“, заклучуваат експертите.
На крајот на краиштата, пораката од младите е јасна: тие не се плашат да ги спакуваат куферите и да заминат таму каде што ќе добијат повеќе – не само пари, туку и почит.
Дали компаниите во Македонија се подготвени за ваков предизвик? Одговорот на ова прашање ќе го видиме многу брзо.
Б.З.М.
