Во време кога цените на становите достигнуваат рекордни височини, парадоксално е што на пазарот постојат десетици, па дури и стотици непродадени станови кои со години стојат празни.
На прв поглед, тоа изгледа како несфатлива енигма – но зад таа „мртва квадратура“ се кријат сериозни пропусти, често направени уште во фазата на проектирање и продажна стратегија од страна на инвеститорите.
Според агенциите за недвижности, најчестите причини зошто одредени станови никогаш не наоѓаат купувач лежат во комбинација на лоша локација, непрактичен распоред, нереална цена и недостаток на транспарентност.
„Имаме случаи кога инвеститорите изградиле зграда во делови од градот каде што нема основна инфраструктура – ниту јавен превоз, ниту продавници, ниту училишта. Станот може да биде и златен, ако до него треба да одиш со теренско возило по кал и прашина, никој нема да го купи“, вели Марко Николов, експерт за недвижнини.
Друг критичен фактор е начинот на проектирање. Во обид да се извлече максимален профит, многу инвеститори ги искористуваат сите можни квадрати, па наместо рационален распоред, се добиваат станови со долг ходник од 10 квадрати, кујна без природна светлина или спална соба со ќошеста тераса.
„Луѓето стануваат сè повнимателни – не сакаат само квадрат, туку функционалност“, додава Николов.
Не помалку важен е и психолошкиот момент. Купувачите чувствуваат отпор кон станови кои со години се на пазарот, бидејќи си поставуваат прашање: „Зошто никој досега не го купил? Што не е во ред со него?“
Тоа е дополнително влошено со фактот дека некои инвеститори упорно одбиваат да ја намалат цената или да вложат во минимални подобрувања кои би можеле да ја зголемат привлечноста на имотот.
„Ние му предложивме на еден инвеститор да смени влезна врата и да стави паркет во дневната, затоа што купувачите тоа го бараат. Тој одби. Пет години подоцна, тој стан сè уште стои празен“, раскажува Борис Петрушев, архитект.
Најголемата иронија е што истите тие станови, наместо да носат профит, стануваат трошок за сопствениците – со комунални давачки, одржување и често и влошена состојба поради непостојаност.
Во меѓувреме, новите трендови покажуваат дека купувачите бараат станови со енергетска ефикасност, паметни системи, паркинг и блискост до зелени површини.
Тие кои не го сфатиле тоа, ќе продолжат да гледаат како нивните станови се претвораат во бетонски музеј – објекти што сведочат за пропуштени можности и лоши одлуки.
Б.З.М.
