Во последните неколку години, Албанија се позиционираше како нов привлечен пазар за инвестиции во луксузни недвижности на Медитеранот. Значајниот раст на квадратурата, забрзаниот развој на туризмот и амбициозните инфраструктурни проекти, како што е изградбата на модерни марини (пристаништа), ја претвораат оваа земја во магнет за странски инвеститори кои се во потрага по рани можности и висок поврат на инвестициите.
Како што истакнува Невена Врачар, директорка за операции на стартапот Real Media, во своето истражување, пазарот на недвижности во Албанија се движи од рана фаза на развој кон сериозен луксузен центар. Сè уште нуди пониски цени во споредба со Хрватска и Грција, кои се водечки играчи во регионот, а во исто време има подобри капацитети и инфраструктура.
Цената на квадратен метар на Албанската ривиера моментално се движи помеѓу 2.500 и 5.000 евра, со зголемување од дури 25 проценти во последните две години. Во исто време, бројот на туристи во 2022 година достигна 6,4 милиони, што претставува раст од 40 проценти на годишно ниво.
Инвеститорите се најзаинтересирани за крајбрежните градови – Саранда, Валона и Драч, каде што развојот на луксузни комплекси е во полн ек. Овие дестинации, покрај тоа што обезбедуваат привлечен пејзаж и поволни климатски услови, стануваат и центри на модерна инфраструктура, одржлив урбанизам и софистициран начин на живот, според истражувањето.
Локации со најголем потенцијал
Саранда се издвојува како епицентар на „прифатлив луксуз“ за европските инвеститори. Проекти како „Ionian Pearl“, кои комбинираат еколошки дизајн со атрактивна локација покрај брегот, бележат значително зголемување на цените на вилите – до 5.000 евра по квадратен метар.
Валона, благодарение на пристапот до две мориња – Јадранското и Јонското – добива стратешка улога во трансформацијата на албанскиот пазар на луксуз. Проектот „Marina Bay Vlorë“, кој вклучува 400 места за пристаништа за јахти и станбено-деловни комплекси, го позиционира градот како нов медитерански центар за сопственици на јахти.
Драч, главното пристаниште и културен центар на Албанија, е во процес на амбициозна урбана ревитализација. Новиот проект „Durrës Marina“ комбинира историски амбиент со модерни погодности, а цените на недвижностите се за 20-30 проценти пониски отколку во Црна Гора и Хрватска.
Албанија ја користи својата географска локација помеѓу Италија, Грција и Црна Гора за развој на луксузни марини, кои сè повеќе функционираат како ексклузивни станбени области. Проекти како „Marina Bay Vlorë“ и „Durrës Marina“ вклучуваат вили со приватни пристаништа, објекти за ентузијасти за јахтинг и комерцијални зони кои ја збогатуваат понудата за туристите и жителите.
Овој вид синергија помеѓу марините и недвижностите отвора врата за интегрирани инвестициски пакети кои привлекуваат сопственици на јахти, купувачи кои бараат квалитетен животен стил, но и професионални инвеститори, според истражувањето на стартапот Real Media.
Трендови на пазарот и очекуван принос
Според достапните податоци, во текот на 2023 година, цените на луксузните недвижности на брегот на Албанија се зголемија за дополнителни 10 проценти во споредба со претходната година, додека се очекува туризмот да порасне за дури 30 проценти во следните пет години. Ваквите трендови укажуваат на силен потенцијал за раст на капиталот, како и профитабилност преку краткорочно издавање.
Проценките за изнајмувањето укажуваат на зголемен принос, особено на места во близина на марини и на локации во развој. Ова значи дека инвеститорите можат да очекуваат комбинација од заработка – и преку зголемување на вредноста на имотот и преку приходи од кирија.
| Држава | Просечна цена на м2 луксузна недвижност | Дозввола за престој преку инвестирање | Раст на туризмот | Статус на развој на марините |
| Албанија | 2.500 – 5.000 ЕУР | ДА | +40% (2022, YoY) | во раст |
| Хрватска | 4.000 – 8.000 ЕУР | ДА | умерен | зрел |
| Црна Гора | 4.000 – 7.000 ЕУР | ДА | стабилен | силен |
| Грција | 3.500 – 9.000 ЕУР | ДА | стабилен | зрел |
| Кипар | 3.500 – 6.500 ЕУР | ДА | стабилен | умерен |
Регулаторна рамка и безбедност на инвестициите
Албанија се позиционира како земја погодна за странски инвеститори благодарение на либералните прописи: странските државјани можат слободно да купуваат недвижен имот, даноците се ниски во споредба со земјите од ЕУ, а дозволите за престој се достапни преку инвестиции во недвижен имот.
Сепак, поради брзиот развој и потенцијалните правни предизвици, се препорачува да се работи со лиценцирани локални агенти и адвокати кои зборуваат повеќе јазици. Клучните проверки вклучуваат: валидација на тапии за сопственост, потврда за градежни дозволи и пристап до инфраструктура (патишта, комунални услуги).
„Врз основа на моменталните трендови и зголемениот интерес на странските инвеститори, се очекува пазарот на луксузни недвижности во Албанија да продолжи со постојан раст во наредните години. Развојот на модерни марини, зголемувањето на туристичките пристигнувања и инвестициите во инфраструктурата го прават албанскиот брег особено привлечен за инвестиции во оваа фаза. Истражувањето покажува дека Албанија во моментов нуди поволна врска помеѓу цената и потенцијалот за заработка во иднина, или преку зголемување на вредноста на недвижностите или преку приходи од издавање“, истакнува Невена Врачар, директорка за операции на стартапот Real Media.
Европски инвеститор кој развил луксузен бутик-ресорт во Саранда успеал да постигне висока зафатеност веќе во првата година, што ја потврдува профитабилноста на раниот влез на пазарот.
Локален агент од Тирана истакнува дека Саранда и Валона се најпрофитабилните дестинации за изнајмување, особено во близина на инфраструктурни проекти кои сè уште се во изградба – бидејќи таму лежи најголемиот потенцијал за раст на вредноста во иднина.
