Православните верници денеска ја слават Велика Сабота, еден од најзначајните денови во христијанскиот календар, кој доаѓа по Велики петок, денот на Христовото страдање. Оваа сабота се смета за време на длабока тишина и молитвена концентрација, бидејќи, според верувањата, Исус Христос тој ден останал во подземниот свет, носејќи ја надежта за воскресение.
Во современата литургиска пракса, Велики Сабота веќе се служи вечерта на Велики петок. Верниците се собираат пред Христовиот гроб, држејќи свеќи и опкружени со мирис на темјан, учествуваат во симболичниот обред на Христовото погребување. Овој чин не го означува крајот, туку почетокот на победата над смртта, бидејќи Црквата веќе ја навестува радосната вест за Воскресението.
Верувајќи во Христовото ветување дека ќе воскресне на третиот ден, верниците се молат, ја бакнуваат плаштаницата што претходниот ден беше донесена во храмовите и со пеење на хорови ја пречекуваат светлината на Велигден. Во Ерусалим верниците се собираат во црквата на Христовиот гроб, каде секоја година на Велика Сабота се случува чудото на слегувањето на Светиот оган, настан кој симболично ја навестува светлината на Воскресението.
Обичаи и верувања поврзани со Велика Сабота
Големата сабота се смета за ден на последните подготовки за прославата на Велигден. Во многу домови се подготвува празнична трпеза, се украсува куќата, а во некои краишта на Македонија – се бојадисуваат и јајца, особено црвени, како симбол на Христовата крв и вечниот живот.
На овој ден не се работи на нива, а жените избегнуваат физичка работа. Се верува дека Велика Сабота треба да биде посветена на молитва и милосрдие – секој искрен гест на добрина на овој ден се смета за особено благословен.
Дали постите на Велика Сабота?
Иако сабота во православното предание е ден кога нема строг пост, за време на Велика Сабота важи посебно правило – денот се поминува во строга воздржаност, исто како и Велики петок. Многу верници тогаш не користат масло и јадат потполно посно, како знак на почит кон Христовиот престој во гробот.
Оваа сабота е и последниот ден од Великиот пост, со кој завршува периодот на подготовка за најважниот христијански празник – Велигден, денот на победата на животот над смртта.