Во услови на економска неизвесност и инфлациски притисоци, сѐ повеќе граѓани и компании во Македонија размислуваат за сигурни инвестиции кои нудат стабилност и предвидлив принос.
Една од можностите што привлекува внимание се обврзниците – финансиски инструменти кои често се сметаат за помалку ризични од акциите, но дали навистина вреди да се инвестира во нив на македонскиот пазар?
Што се обврзници и како функционираат?
Обврзниците се форма на заем што инвеститорите им го даваат на државата или на компаниите, во замена за каматен принос.
Во Македонија, најчести се државните обврзници, издавани од Министерството за финансии, како и корпоративните обврзници, кои ги нудат одредени компании.
„Купувањето државни обврзници е една од најсигурните инвестиции, бидејќи државата има обврска да ги врати средствата во договорениот рок“, вели економистот Александар Дојчинов. „Но, приносот што го носат често е помал во споредба со другите инвестициски можности“.
Колкав е приносот и кој инвестира?
Во последните неколку години, каматните стапки на државните обврзници во Македонија се движеа од 2% до 5%, во зависност од времетраењето.
Оние со подолг рок на доспевање, како 5-годишните и 10-годишните обврзници, имаат повисока каматна стапка.
„Голем дел од институционалните инвеститори, како пензиските фондови и банките, вложуваат во државни обврзници бидејќи тие гарантираат стабилен принос“, објаснува Дојчинов. „Но, за индивидуалните инвеститори, одлуката зависи од нивната толеранција на ризик и очекувањата од инфлацијата“.
Дали обврзниците се заштита од инфлација?
Еден од главните предизвици за инвеститорите е инфлацијата, која ја намалува реалната вредност на парите.
Ако каматната стапка на обврзниците е пониска од стапката на инфлација, тогаш куповната моќ на инвестираните средства опаѓа.
„Во услови на висока инфлација, инвестирањето во обврзници може да биде предизвик, бидејќи реалниот принос може да биде негативен“, објаснуваат експертите. „Затоа, инвеститорите треба да ги следат економските трендови и да одбираат инструменти кои нудат поголема заштита“.
Како се купуваат обврзници во Македонија?
Процесот на купување државни обврзници е релативно едноставен – се врши преку банките или преку Берзата на хартии од вредност.
За корпоративните обврзници, процедурата може да биде посложена, бидејќи зависи од компанијата која ги издава.
„Секој граѓанин може да инвестира во државни обврзници со минимален влог, но е важно да се разбере времетраењето и условите,” советува Дојчинов. „За оние што сакаат брзи приноси, ова можеби не е најдобриот избор, но за оние што бараат стабилност, тоа е солидна опција“.
Дали вреди да се инвестира?
Инвестирањето во обврзници во Македонија зависи од индивидуалните финансиски цели.
Државните обврзници се сигурна, но не секогаш профитабилна опција, особено ако инфлацијата е висока. Корпоративните обврзници може да понудат подобар принос, но со поголем ризик.
За инвеститорите кои бараат сигурност и предвидливи приходи, обврзниците се добра алтернатива, но за оние кои сакаат повисоки приноси, можеби ќе треба да разгледаат и други опции.
Како и секогаш, финансиското советување пред вложување е клучно за донесување информирани одлуки.
Б.З.М.
