Американските компании не се сигурни што да очекуваат од евентуалната влада на Камала Харис и многумина сè уште се подготвуваат за Доналд Трамп.
Пред само една недела, се чинеше дека враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа по изборите во ноември беше сосема сигурно. Но, откако американскиот претседател Џо Бајден во неделата објави дека нема да се кандидира за реизбор и наместо тоа ја поддржа 59-годишната потпретседателка Камала Харис, трката повторно стана возбудлива.
Харис би можела да внесе нов моментум во изборната кампања, по повлекувањето на Бајден, имаше огромен пораст на донации во кампањата: повеќе од 81 милион долари само во првите 24 часа.
Покрај гласачите, донаторите и политичарите, луѓето од деловниот свет будно ги следат случувањата и се прашуваат што може да значи претседателката Харис за економијата. Неизвесноста е нешто што не им се допаѓа на компаниите. Повлекувањето на Бајден сега отстрани дел од неизвесноста, но не се.
Сега е барем сигурно дека на власт во САД следната година ќе дојде друг човек. Сепак, потешко е да се одреди како ќе се разликуваат економските политики на претседателката Харис од оние на Бајден.
„Харис е фундаментално попрогресивна од Бајден, но мислам дека таа не би била многу поинаква кога станува збор за економијата“, рече Ден Малинсон, професор на Државниот универзитет во Пенсилванија во Харисбург.
„Двајцата се за работниците. И двајцата го поддржуваат продолжувањето на родителското отсуство. Двете мерки за поддршка како што се (здравствено осигурување) Medicaid, Medicare и социјално осигурување“.
За претприемачите и менаџерите, прашањето во моментов е помалку за тоа за што се залагаат Камала Харис и демократите – на крајот на краиштата, големото отстапување од претходните години е малку веројатно. Нив повеќе ги интересира кои аспекти од политиката на Трамп би биле спречени со победа на Камала Харис.
Една од најголемите цели на Трамп е да ја обнови неговата агенда „Америка на прво место“. Покрај зајакнувањето на надворешните граници и ограничувањето на миграцијата, ова вклучува десет отсто зголемување на царините за сите стоки увезени во САД. Трамп дури најави царина од 60 отсто за увоз од Кина.
По преземањето на функцијата во 2021 година, Бајден задржа многу од тарифите наметнати од неговиот претходник Трамп, па дури и додаде нови трговски бариери. Сепак, тие се ограничени на одредени индустрии.
Планираното зголемување на тарифите на сите стоки од сите земји од страна на Трамп, од друга страна, ќе ја ограничи конкуренцијата и ќе ги зголеми цените за американските граѓани. Резултатот би бил континуирана инфлација и високи каматни стапки.
Таа перспектива – како и стравот од глобална трговска војна – ги загрижува американските работодавци. Номинацијата на Харис има смирувачки ефект врз тамошните менаџери – и може да им даде нов поттик на демократите.
Сепак, ова не важи за сите американски индустрии. Има работодавци кои нема да бидат воодушевени од поголемите шанси за победа на демократите. Тука спаѓаат традиционалната автомобилска индустрија, енергетскиот сектор и криптовалутите.
И изборната програма на републиканците ветува дерегулација на индустријата за фосилни горива и најавува дека „ќе стави крај на нелегалниот и неамерикански напад на демократите врз криптовалутите и ќе се спротивстави на создавањето дигитална валута на централната банка“.
На берзите сега се пресметуваат политички сценарија и веројатноста за повисок принос. Производителите на обновлива енергија и производителите на електрични возила се надеваат на победа на Харис.
Сепак, за големи политички промени ќе бидат потребни месеци и во моментов тоа е само шпекулација. Но, берзите се оптимисти: ден по повлекувањето на Бајден, берзите во Европа, како и оние на Волстрит, го затворија својот индекс во позитива.
Досега Камала Харис малку зборуваше за економијата и нејзината економска агенда. Сепак, нешто може да се заклучи од нејзиното време како државен обвинител, сенатор во Калифорнија и во последните три и пол години како потпретседател на САД.
Како државен обвинител таа се спротивстави на прекумерното влијание на нафтените компании и банките. Како потпретседател, таа ги поддржа програмите на Бајден за стимулирање на економијата. Тие вклучуваат проширување на зелената енергија, „Американскиот план за спас“ започнат по пандемијата на корона и „Законот за намалување на инфлацијата“. Таа, исто така, го поддржа „Актот за чипови и наука“, кој издвојува милијарди за домашно производство на полупроводници.
Но, сега таа ќе мора да побрза во формулирањето на својата економска визија пред американските гласачи. Сите се прашуваат: има ли таа нови идеи или ќе биде Бајден 2.0 во економијата?
„Еден од предизвиците за Харис ќе биде како да го најде своето место додека го брани она што го направи администрацијата на Бајден-Харис. Ова важи и за економијата“, изјави Ден Малинсон за ДВ.
Ако може да убеди доволно гласачи дека може да ја намали инфлацијата и да отвори нови работни места без да ја загрози глобалната економија, таа може да има шанса да стане првата жена претседател на САД.
