28 април, 2024
ПочетнаСВЕТДедо Аврам ја спасил Југославија од хиперинфлација, одбил да печати пари

Дедо Аврам ја спасил Југославија од хиперинфлација, одбил да печати пари

На денешен ден, пред точно 30 години, Драгослав Аврамовиќ, кај народот познат како Деда Аврам, ја спаси Југославија од хиперинфлација!

Поранешниот вработен во Светска банка, Аврамовиќ ја излечи тогашната хиперинфлација во Србија со „нов динар“ вреден колку една германска марка.

Да потсетиме дека на 24 јануари 1994 година, како нов гувернер на Народната банка на СРЈ, Аврамовиќ го воведе новиот динар и ја запре геометриската прогресија на хиперинфлацијата, која сите граѓани ги претвори во „милијардери“.

Оттогаш монетарната политика многу се промени, но централната банка сè уште не успеа целосно да ја врати довербата во локалната валута која тогаш беше изгубена.

Во 1993 година, со 500 милијарди динари можеше да се купи ластик за коса. Колку повеќе имало нули на сметките, толку помалку вределе и често можеле да се видат фрлени на улица.

„Имавте када во која непрекинато течеше валкана вода, а таа се прелеа и ја потопи целата земја. Тој (Аврамовиќ) потоа дојде, ja извади затката, пушти водата да истече, го врати приклучокот и почна да издава нови пари“, сликовито ја опиша ситуацијата Стојан Стаменковиќ, уредник на списанието „Макроекономски анализи и трендови“. во тоа време за РТС.

Потеклото на супердинарот на Аврам

Новиот динар стана „супер динар“, а Аврамовиќ имаше неподелена поддршка од народот. Луѓето престанаа да очекуваат цените да растат секоја секунда, а државата можеше да здивне, бидејќи почна да собира даноци.

Поранешниот гувернер на НБС, Кори Удовицки, во една прилика изјави дека Аврамовиќ ги притиснал копчињата за да скрши два маѓепсани кругови – „инфлаторните очекувања и фактот дека веќе не можете да ги покриете ниту најосновните трошоци, бидејќи вашите приходи се девалвирани пред да дојде наплатата.

Омилениот народ, но не и тогашната влада на Слободан Милошевиќ, кој му го предаде „жешкиот компир“ на хиперинфлацијата, Драгослав Аврамовиќ е запаметен како голем економски експерт, но и како скромен и нетипичен државен службеник за балканските услови.

„Нема да печатам пари!“ – беше реченицата со која тој влезе во легендата, по смената од гувернерската функција во мај 1996 година, по наредба на Милошевиќ – се по протокол: Излагањето на Аврамовиќ, напади врз него од пратеници на СПС, потоа гласање и – замена.

Сите го паметат по неговата капа

Роден е на 14 октомври 1919 година во Скопје, каде што завршил гимназија во 1937 година и дипломирал на Правниот факултет во Белград во 1941 година. Докторирал економски науки во 1956 година. Бил советник на НБЈ од 1951 до 1953 година, шеф на стручниот тим за мобилизација на странски фондови од 1946 до 1951 година.

Од 1953 до 1977 година работел како економист во Светска банка. Во Светска банка од раководител на Одделот за општи студии се искачи на позицијата директор. Бил советник на генералниот секретар на Конференцијата на ОН за трговија и развој УНКТАД за прашања од економската соработка на земјите во развој и за општи прашања (Женева, 1980 — 1984); економски советник на Банката за трговија и развој (Вашингтон, 1984 — 1988).

НАЈНОВИ ВЕСТИ

ХОРОСКОП