Флашираната вода што се продава во продавниците може да содржи од 10 до 100 пати повеќе парчиња пластика од претходно проценетите, според истражувањето, кое исто така вели дека наночестичките се толку мали што не можат да се видат под микроскоп.
Нанопластиката е толку мала што може да мигрира низ ткивата на дигестивниот тракт или белите дробови и во крвотокот, дистрибуирајќи потенцијално штетни синтетички хемикалии низ телото, велат експертите, пренесува CNN.
Еден литар вода во пластично шише содржи во просек 240.000 пластични честички од седум видови пластика, од кои 90 отсто се идентификувани како нанопластика, а остатокот како микропластика, покажа новото истражување.
„Новото откритие го потврдува долгогодишниот совет на експертите да се пие вода од чешма или од стаклени или не’рѓосувачки челик за да се намали изложеноста на нанопластика“, вели Шери Мејсон, директор за одржливост во Пен Стејт Беренд во Пенсилванија, која не беше вклучена во студијата.
„Тој совет важи и за друга храна и пијалок спакувани во пластика“, додаде таа.
Како што луѓето постојано ги исфрлаат клетките на кожата, така и пластичната амбалажа, на пример, кога отворате пластична чинија за салата што сте ја купиле во продавница или сирење завиткано во пластика, исто така исфрла пластика.
Опасност за луѓето
Мејсон беше коавтор на студија од 2018 година, која беше прва која откри присуство на микро и нанопластика во 93% од примероците од флаширана вода продадени од 11 различни брендови во девет земји.
Нанопластиката е вид на пластично загадување кое претставува сериозна закана за здравјето на луѓето, велат експертите. Тоа е затоа што ситните честички можат да нападнат поединечни клетки и ткива во главните органи, потенцијално нарушувајќи ги клеточните процеси и депонирајќи хемикалии кои го нарушуваат ендокриниот систем.
Хемикалии може да се пренесат во вашиот црн дроб, бубрези и мозок, па дури и да ја преминат плацентата и да завршат кај нероденото дете“, објасни Мејсон.
„Во студиите на бремени глувци, истражувачите открија пластични хемикалии во мозокот, срцето, црниот дроб, бубрезите и белите дробови на бебето во развој 24 часа откако бремената мајка проголтала или вдишила пластични честички“, рече коавторот на студијата Фиби Стејплтон, вонреден професор по фармакологија и токсикологија на Фармацевтската школа Ернест Марио на Универзитетот Рутгерс во Пискатавеј.
Страв на потрошувачите или реална опасност од пластичните шишиња?
Покрај хемикалиите и отровните метали кои пластиката може да ги содржи, уште една релативно непроучена област е дали самиот пластичен полимер му штети на телото.
„Во моментов има недостаток на стандардизирани методи и научен консензус за потенцијалните здравствени ефекти од нано и микропластичните честички. Така, медиумските извештаи за овие честички во водата за пиење не прават ништо повеќе од непотребно исплашување на потрошувачите“, изјави портпаролот на Меѓународната асоцијација за флаширана вода за CNN дека овој метод на истражување треба да биде разгледан од научната заедница и дека е потребно дополнително истражување.
Што внесуваме во себе?
За време на објавувањето, алгоритмот на студијата можеше да идентификува седум видови пластика: полиамид, полипропилен, полиетилен, полиметил метакрилат, поливинил хлорид, полистирен и полиетилен терефталат.
„Врз основа на други студии, очекувавме дека најголемиот дел од микропластиката во флаширана вода ќе дојде од истекување на самото пластично шише, кое обично е направено од ПЕТ (полиетилен терефталат) пластика“, рече водечкиот автор Наикин Киан, докторант по хемија на Универзитетот Колумбија, па тој додава:
„Меѓутоа, откривме дека всушност има многу различни видови пластика во шише со вода и дека различните видови пластика имаат различна дистрибуција на големини“. ПЕТ честичките беа поголеми, додека останатите беа помали од 200 нанометри, што е многу, многу помало“.
Истражувањата покажаа дека честичките од ПЕТ пластиката може да се отцепат со постојано отворање и затворање на капачето од шишето, кршење на шишето или изложување на топлина, како на пример во автомобил.
Сè уште има многу неодговорени прашања, како на пример дали водата од стаклено шише или вода од чешма има помалку нанопластика во себе, иако некои претходни истражувања покажаа дека водата од чешма може да има помалку нанопластика. Дополнителните истражувања треба да ги разјаснат преостанатите неодговорени прашања, а дотогаш потрошувачите можат сами да прават работи за да се заштитат.
„На пример, можете да избегнувате да консумирате храна и пијалоци во пластични садови. Можете да носите облека направена од природни материјали и да купувате стоки за широка потрошувачка направени од природни материјали. На крајот на краиштата, треба да се стремиме да најдеме алтернативи за пластиката во нашиот секојдневен живот секогаш кога е можно“, советува Џејн Хулихан, директорка за истражување за Здрави бебиња, светла иднина, сојуз на непрофитни организации, научници и донатори посветени на намалување на изложеноста на бебињата на невротоксични хемикалии.
