Со пристигнувањето на зимата и почетокот на грејната сезона, жителите на Скопје се соочуваат со еден од најголемите еколошки проблеми – загаден воздух.
Според последните мерења, нивото на честички ПМ10 и ПМ2.5 во воздухот во Скопје е над дозволените граници, а тоа го загрозува здравјето и квалитетот на живот на граѓаните.
Главните извори на загадување се согорувањето на биомаса за огрев, индустријата, градежништвото и транспортот. Според истражувањата, биомасата е одговорна за 60% од загадувањето, индустријата за 20%, а транспортот за 10%. Останатите 10% се однесуваат на други фактори како палење оган на отворено и слично.
Граѓаните се згрозени од воздухот што го дишат за време на зимите.
„Не можам да верувам дека мораме да го дишаме овој отровен воздух секоја зима. Секогаш кога излегувам надвор, чувствувам како ми гори грлото и како ми се сушат очите. Освен тоа, не можам да уживам во погледот кон Водно или Кале, бидејќи сè е прекриено со магла”, вели 32-годишната Марија Савевска, учителка од Скопје.
Исто мислење дели и 25-годишниот студент Дарко Марковски:
„Јас имам астма и за мене загадувањето на воздухот е многу опасно. Морам да користам инхалатор постојано и да избегнувам физичка активност. Не е фер да живееме вака, само затоа што некои луѓе не се грижат за околината и палат дрва, пластика или гуми”, се жали нашиот соговорник.
Но, за волја на вистината, не сите скопјани се подложени на истото ниво на загаденост.
Некои од нив имаат можност да го избегнат градскиот смог и да одат во почисти и свежи места.
Еден од нив е 38-годишниот Иван Валканов, програмер од Скопје, кој рече дека веќе две зими по ред ги минува во својата викендичка во скопското планинско село Кучково.
„Јас работам од дома, па не ми е потребно да бидам во Скопје. Овде во Кучково имам сè што ми треба – интернет, струја, вода и чист воздух. Воздухот тука е како балсам за белите дробови. Немам проблеми со алергии, главоболки или умор. Викендичката ми е опкружена со зеленило и имам прекрасен поглед кон планините. Вреди секој денар што го вложив во неа”, ни изјави Иван.
Владата на Република Македонија обезбедува разни мерки за намалување на загадувањето на воздухот во Скопје, кои вклучуваат субвенции за замена на старите печки на дрва со еколошки почисти, едукативни кампањи за подигање на свеста за енергетска ефикасност и засадување нови дрвја.
Но, дали овие мерки ќе бидат доволни за да се реши овој долгогодишен проблем, или ќе треба да се примени построга регулатива и контрола над изворите на загадување, останува да се види.
Б.З.М.
