Од почетокот на руската инвазија, Варшава цврсто го поддржуваше Киев. Таа често го преземаше водството во испраќањето воена помош и опрема и страсно тврдеше дека оваа поддршка е суштинска за да се заштити самата Полска од руската агресија.
Промената на тонот на полската влада за Украина сега е зачудувачки. Сега одеднаш се чини дека политичките ножеви се извадени во Полска и свртени кон Киев, пишува Би-Би-Си во анализа на полскиот пресврт.
Одеднаш, луѓето почнаа да зборуваат за тоа како Украина треба да биде благодарна за полската поддршка. Оваа недела имаше предупредување од полскиот премиер за прекин на трансферот на оружје, иако другите во неговата партија се обидоа да ја ублажат пораката.
Но, полскиот претседател Анджеј Дуда беше невозможно погрешно да се прочита. Имено, тој ја споредил Украина со давеник кој ризикува да ги повлече со себе своите спасители.
Се започна со спорот околу житото
Москва со радост го прифати тој коментар. Наглото заладување на односите меѓу соседните земји започна со спор за увозот на жито, кој се уште не е решен.
Украина мора да ја извезе својата жетва, а копнените патишта сега се клучни бидејќи Русија намерно ги напаѓа пристаништата на Црното Море и Дунав. Но, во обид да ги заштити сопствените земјоделци, Полска нема да дозволи поевтиното украинско жито да стигне до домашниот пазар, туку само транзит до остатокот од Европската унија.
Селаните не сакаат украинска конкуренција, а владејачката партија ги сака нивните гласови
За полската владејачка партија Право и правда, или PiS, равенката е едноставна – земјоделците не ја сакаат конкуренцијата што ја носи украинското жито, а PiS ги сака тие гласови на земјоделците на изборите следниот месец.
Киев е вознемирен, но полските бранови и платформите на социјалните медиуми моментално се преплавени со предизборни ветувања и слогани, а тонот понекогаш е речиси шокантно злобен. PiS води во анкетите, но разликите се мали и повеќето коментатори сметаат дека е невозможно да се предвиди кој ќе победи.
Во борбата за гласови, PiS се позиционираше како најсилниот бранител на полските интереси. Така, редефинирањето на тоа како да и се помогне на Украина е само една од картите со кои тој игра заедно со другите популистички цели како миграцијата.
Пјотр Лукасиевич, аналитичар во Polityka Insight, објаснува: „Не се работи за жито, не за оружје. Станува збор за расположението меѓу конзервативниот електорат и тоа е голем проблем за PiS. Тие мора да се возат на тоа чувство“.
„Конзервативците веруваат дека Украинците не се доволно благодарни и дека добиваат премногу“
„Тоа е изградено околу идејата дека Украина не е доволно благодарна за полската поддршка и дека Украинците кои побегнаа во Полска добиваат премногу во однос на благосостојбата и парите“, вели тој. PiS се обидува да ги придобие гласачите на екстремно десничарската партија Конфедерација, која во моментов има поддршка од речиси 10 проценти.
Оваа недела, членовите на Конфедерацијата протестираа пред украинската амбасада во Варшава наведувајќи лажни суми на полска помош. Конфедерацијата ги објави вкупните трошоци за помошта за Киев во над 100 милијарди злоти (околу 23,1 милијарди долари) и напиша: „Платено: нула. Благодарност: ништо“.
Опозициските политичари го критикуваа однесувањето на владата како опасен национализам. Но, промената на тонот на Полска не се случува во целосна изолација.
Сенката на „украинскиот замор“ виси над изборните кампањи од Словачка до Соединетите држави, сериозна грижа за Киев, на кој му треба постојана и цврста поддршка од Западот додека се бори со руските сили.
Полската влада нагласува дека меѓународната помош ќе продолжи да тече до првите линии на Украина преку Жешов на исток, критичен центар за сè, од тенкови до куршуми. Во меѓувреме, продолжуваат преговорите меѓу Украина и Полска за спорот за житото.
Се чини дека двете страни се обидуваат да спречат војната со зборови да ескалира во вистинска криза. И додека PiS бара рурални, конзервативни гласови, поддршката за Украина во Варшава останува силна.
„Дефинитивно не е добро што ја ограничуваме помошта. Тоа што го прави Русија е неприфатливо. Треба да се браниме и да и помогнеме на Украина да ја одбрани својата слобода“, изјави Пол Викторија за Би-Би-Си. Во Варшава се уште има многу украински знамиња кои висат од прозорците на становите во знак на солидарност, како и многу украински бегалци.
„Мислам дека ова е алатка која владата ја користи за да победи на изборите. Тие играат на сите емоции и ова е валкана предизборна игра“, вели Рафа, Полјак, додавајќи: „Се надевам дека тоа е само приказна. Зависи за тоа кој ќе победи на изборите.За еден месец тоа ќе биде јасно“.
Но, некои мислат дека штетата е веќе направена за Полска. „Зборовите се важни“, тврди аналитичарот Пјотр Лукасиевич, „мислам дека тоа ќе има последици и тие ќе бидат лоши за Полска“.
