Аналитичарите велат дека рускиот претседател Владимир Путин се надева на студена зима или подолг период на екстремен студ бидејќи го прекина извозот на гас во Европа поради европската поддршка за Украина.
Уште една студена зима како 2010/2011 година или долгиот леден бран на Арктикот како „Ѕверот од исток“, кој ја погоди Западна Европа од Сибир во 2018 година, може да предизвика проблеми што би можеле да ја ослабат решеноста на Европа да и помогне на Украина.
„Енергетско оружје има еден куршум во цевката, а тој само го испука“, рече Елиот А. Коен, воен историчар и безбедносен експерт во Центарот за стратешки и меѓународни студии на Универзитетот Џон Хопкинс.
„Европејците ќе го доживеат најлошото оваа зима“, изјави тој за АФП.
Во многу земји, домаќинствата се повикани да ја намалат температурата на термостатите, а бизнисите да ја намалат потрошувачката на енергија како дел од планот на ЕУ да ја намалат потрошувачката на гас оваа зима за 15 проценти во споредба со просечната.
Во последните месеци, европските земји забрзано ги полнат стратешките резерви купувајќи гас по рекордни цени, меѓу другите, од Алжир, Катар, Норвешка и САД.
Капацитетот за складирање на Европа сега е речиси полн, до речиси 90 проценти, што претставува огромна безбедносна мрежа за потрошувачите и бизнисите кои се потпираат на гас за загревање на своите домови, канцеларии и фабрики.
„Европа е во добра позиција да ја преброди зимата под нормални временски услови“, изјави за AFP Алиреза Нахви, научник во енергетската консултантска куќа Вуд Мекензи.
Генерално топло
Со оглед на тоа колку е во прашање, сезонските временски прогнози станаа многу важни, а трговците и креаторите на политики посветуваат особено внимание на извештаите од Европскиот центар за среднорочни временски прогнози финансиран од ЕУ.
Нивната служба за климатски промени Коперник произведува квартални прогнози кои ја проценуваат веројатноста за различни временски шеми низ континентот, користејќи суперкомпјутер кој ги обработува податоците од националните метеоролошки служби.
„Бевме навистина зафатени во последните неколку недели“, рече Карло Буонтемпо, директор на Службата за климатски промени Коперник, пред објавувањето на нивната прогноза за ноември-јануари.
„Оваа година има јасно геополитички интерес за ова прашање“, додаде тој.
Иако е рано да се дадат сигурни прогнози за зимата, првите индикации велат дека ќе биде претежно топло, но со ризик од рани студени бранови во ноември и декември.
Ахилова пета
Меѓународната агенција за енергетика ја тестира способноста на Европа да преживее оваа зима без руски гас.
Со просечни температури и под услов побарувачката на гас годинава да биде околу девет отсто помала од просечната, тој верува дека континентот ќе ја преживее зимата без поголеми нарушувања.
„Ако воопшто немаме руски гас, а зимата е околу 10 отсто поладна од просекот, тоа ќе изврши притисок врз европскиот гасен систем“, предупреди Гергели Молнар, гасен аналитичар на ИЕА.
Друг важен фактор ќе бидат нивоата на залихи. Иако магацините сега се наполнети до околу 90 отсто, целиот тој гас не може да се користи.
Како што залихите се намалуваат, притисокот се намалува, што значи дека последните 30 проценти се тешки за користење.
Доцниот студен бран во февруари или март, кога притисокот ќе биде низок, агенцијата во неодамнешниот извештај го опиша како „Ахилова пета на европската безбедност на гасот“.
Молнар, исто така, нагласи дека времето е сè поважно за обновливите извори на енергија, кои сочинуваат сè поголем удел во европскиот енергетски микс.
„Епизодата што треба да се запамети е „Ѕверот од исток“, која навистина покажа колку системот за гас може да биде ранлив на силни студени бранови“, рече тој.
