Атлантскиот совет ја оценува вакцинацијата против ковид – 19 во Србија како голем успех, посочувајќи дека шоуто „вакцина дипломатија“ го „украде“ претседателот Александар Вучиќ.
Во текстот се наведува дека 11 дена по прогласувањето на глобалната пандемија ковид-19, телевизискиот аудиториум во Србија доживеа извонредна глетка, потсетувајќи дека Александар Вучиќ го бакна кинеското знаме во знак на благодарност за медицинската и заштитната опрема, а кинескиот медицински персонал слета во Белград на 22 март минатата година.
Преку ноќ, низ целиот српски главен град се појавија билборди со натпис „Благодарам брате Си“, се наведува во текстот на Атлантскиот совет.
Се проценува дека изворот на тоа, како што е наведено, е вистински пример на кинеска дипломатија, изграден врз напредните економски и дипломатски врски меѓу Пекинг и Белград.
Се наведува дека по медицинската помош што пристигна во Србија, Кина ја финансирала мрежата на лаборатории за тестирање на вирусот корона. Во средината на јануари, друг авион слета во Србија, испорачувајќи милион дози на кинеската вакцина „Синофарм“, што беше поздравено од претседателот Вучиќ.
Половина година подоцна, како што истакнува текстот, наративот се сменил. Веќе не станува збор за Кина дека го напаѓа Западот од Балканот, туку за способноста на Србија, како што е наведено, да направи повеќе отколку што се очекуваше. Српските власти постигнаа импресивен напредок во вакцинирањето на своите граѓани и користењето на вакцините како „дипломатска алатка“.
Се посочува дека во земја со население од нешто повеќе од седум милиони жители, биле дадени 5,15 милиони дози на вакцина, а повеќе од 2,4 милиони луѓе или повеќе од една третина од српските граѓани, добиле две дози од вакцината.
Исто така е забележано дека Србија донираше вакцини на своите соседи – Црна Гора, Северна Македонија, Република Српска и Босна и Херцеговина. Исто така, како што е истакнато, граѓаните на соседните земји можеа да се регистрираат и да се вакцинираат при нивната посета во Србија.
Белград го искористи моментот кога кооперативната програма „Ковакс“, предводена од Светската здравствена организација, се покажа ужасно бавна во набавката на вакцините, а членките на ЕУ беа зафатени со грижата за своите граѓани, посочува Атлантичкиот совет.
Арсенал на вакцини
Сепак, во текстот се проценува дека Кина е дел од успехот на Србија, но дека тоа не е целата приказна. Потсетуваме дека претседателот Вучиќ ја прими кинеската вакцина пред ТВ-камерите во едно село во источна Србија и дека Владата објави планови за локално производство на „синофарм“ во партнерство со Обединетите Арапски Емирати.
Текстот посочува дека Србија не се потпирала само на тоа и дека првата пратка од вакцината Фајзер ја добиле во декември 2020 година. Премиерката Ана Брнабиќ тогаш беше вакцинирана, далеку пред повеќето други европски лидери. Руската вакцина „Спутник V“ пристигна во Србија во јануари, а на почетокот на јуни, белградскиот институт Торлак стана првиот објект надвор од Руската Федерација што ја произведува таа вакцина, се забележува во текстот.
Пратката на вакцината „Астра-Зенека“ пристигна во Србија во февруари, се наведува во текстот и беше нагласено дека Србија набавила вакцини од сите извори – Кина, Русија и западните компании и дека максимално ги искористила најголемиот дел од залихите.
Моќта на флексибилноста
„Овој одговор на Ковид дава беспрекорна илустрација на српската надворешна политика“, се вели во соопштението на Атлантскиот совет, истакнувајќи дека Вучиќ не е заинтересиран да се наклони ни кон Кина ни кон Запад, особено во време на растечката конкуренција на моќ меѓу Пекинг и Вашингтон .
Според авторот на текстот, Вучиќ смета дека интересите на Србија и неговата лична програма најмногу им одговара отвореност за водење бизнис со секого. Во него се додава дека таквата позиција го одразува долгогодишниот баланс на Белград меѓу ЕУ и Соединетите држави, од една страна, и Русија, од друга страна.
„Седите на две столици“, како што ја опиша Србија, американскиот дипломат Брајан Хојт Ји во 2017 година.
Проценето е дека во случајот на Србија, „вакцина дипломатијата“ ја покажа флексибилноста на државата и додава дека Србија многу подобро се снашла во вакцинирањето отколку нејзините прозападни соседи како Северна Македонија и Црна Гора, кои се членки на НАТО, и дека Вучиќ доби пофалби во целиот регион.
Како што заклучува Атлантскиот совет, постојат големи шанси претседателот Вучиќ да ја продолжи политиката на соработка и со Истокот и со Западот во следниот период, а „вакцина дипломатијата“ апсолутно „го украде шоуто“.
Атлантскиот совет е аналитички форум („тинк-тенк“), основан во 1961 година во НАТО, со седиште во Вашингтон. Советот има десет регионални центри и функционални програми поврзани со меѓународната безбедност и глобалната економија.
